Gıda Tarihinin Etkili Bilgini Jan Longone, 89 Yaşında Öldü

Deniz Siyahi

Global Mod
Global Mod
Michigan’daki bodrumundan, Julia Child gibi mutfak ustalarıyla dostluklar kuran ve ülkenin en büyük yemek kitabı koleksiyonlarından biri haline gelen, postayla siparişle yemek kitabı işine başlayan, meraklı, samimi ve çalışkan bir yemek uzmanı olan Jan Longone, 3 Ağustos’ta öldü. Ann Arbor, Mich’de 89 yaşındaydı.

Bir bakımevindeki ölüm, kocası Daniel Longone tarafından doğrulandı.

Bayan Longone’un kariyeri en pratik başlangıçlara sahipti. 1950’lerde, o ve kocası Cornell Üniversitesi’nde, onun Çin tarihi ve onun kimya okuduğu yüksek lisans okulundayken, bazı öğrenciler onları, büyüdükleri Hint yemeklerini servis ettikleri bir akşam yemeği partisine davet etti.

Öğrenciler, Bayan Longone’dan tipik bir Amerikan yemeği ile karşılık vermesini istediler. Bunun ne olabileceği veya nasıl hazırlanacağı hakkında hiçbir fikri olmadığını fark etti, bu yüzden bir kütüphaneye gitti ve yemek kitaplarının uçsuz bucaksız dünyasını keşfetti.


Bu gezi, bir ömür boyu yemekle ilgili kitaplar ve Jell-O hakkında broşürler, mutfak aletleri için talimatlar ve Amelia Simmons tarafından yazılan ve 1796’da yayınlanan ülkenin ilk yemek kitabı “Amerikan Aşçılık” da dahil olmak üzere efemera toplamaya yol açtı. Bu kitabın 47 sayfası Kabak turtası için tarifler ve bugüne kadar devam eden Şükran Günü yiğitleri olan hindi kızartmasını tamamlamak için ilk kızılcık sosu eşleştirmesini içerir.


Ayrıca, ülkenin ilk Yahudi yemek kitabı olduğuna inanılan 1871 tarihli bir metni de güvence altına aldı.

Bayan Longone, 1800’lerin ve 1900’lerin başlarından kalma hayırseverlik ve topluluk yemek kitaplarına düşkündü ve bunun ülkenin bilimsel ilerlemesinin, göçmenlik kalıplarının ve kültürel değişimlerin bir resmini çizdiğini düşündü.

Koleksiyonu büyük ölçüde Avrupa merkezli ve Amerikan göçmenlik öyküsünün kaçırılmış unsurları olmasına rağmen, bir Siyah kadın tarafından bilinen ilk Amerikan yemek kitabının tek orijinal kopyasını içeriyordu. Gıda alimleri uzun zamandır bu ayrımın 1881’de yayınlanan “Ms. Fisher’ın Eski Güney Yemekleri Hakkında Ne Biliyor” kitabına ait olduğuna inanıyorlardı. Ama sonra Batı Yakası bir kitapçı Bayan Longone’u aradı ve ona Malinda’nın 39 sayfalık kırılgan bir kitabını isteyip istemediğini sordu. Russell, 1866’da Paw Paw, Mich.’de bir gazete tarafından basılan “Bir Yurt İçi Yemek Kitabı: Mutfak İçin Dikkatli Bir Seçkiyi İçeriyor”. 200 dolar ödedi.

Bayan Longone’un koleksiyonu, Irma Rombauer’in orijinal ciltsiz kilise yemek kitabı da dahil olmak üzere, “Yemek Sevinci”nin her baskısını içerir. Kredi… New York Times için Bridget Barrett

Janice Barbara Bluestein, 31 Temmuz 1933’te Boston’un Dorchester semtinde doğdu. Ailesi Ukraynalı göçmenler ve laik Yahudilerdi. Babası Alexander Bluestein, restoran ekipmanları satış müdürüydü. Annesi Edith (Gropman) Bluestein, genellikle klasik Aşkenazi yemekleriyle dolu aile sofrasını ev hayatlarının merkezi haline getirdi.


Bay Longone, yazlarını Boston yakınlarındaki Revere Plajı’nda yüzerek geçiren gençlerken tanıştı. Bay Longone bir telefon görüşmesinde “Ona su sıçrattım ve o arkasını döndü ve ‘Üzgünüm’ dedi” dedi. 1954’te, o zamanlar Bridgewater State Teachers College’dan (şimdi Bridgewater State University) tarih alanında lisans derecesi ile mezun olduktan sonra evlendiler.


Bir şarap meraklısı olan Bay Longone, kısa sürede karısının edebi arayışlarında hevesli bir ortak haline geldi. İkili, Bay Longone’un profesör olduğu Michigan Üniversitesi yakınlarındaki evlerinden, Massachusetts’e ve daha sonra Avrupa’ya yapılan kapsamlı seyahatler sırasında, yaz gezilerinde küçük kitapçıları aradılar.

1972’de Bayan Longone, satın aldıkları ürünlerin bir kısmını satabileceğini fark etti ve postayla sipariş veren bir kitapçı olan Şarap ve Yemek Kütüphanesi’ni kurdu. Koleksiyonuyla birlikte itibarı da arttı. James Beard düzenli bir müşteri oldu. Çok geçmeden mütevazı evlerinin bodrum katı, büyüyen bir mutfak hareketinin bağlantı noktası haline gelen kitaplarla doldu.

“Her gün ‘James Beard seni aramamı söyledi’ diyen bir telefon alırdım. Julia Child seni aramamı söyledi. Craig Claiborne bana seni aramamı söyledi” dedi haftalık Concentrate dergisine 2012’de verdiği bir röportajda.

Yazar MFK Fisher’ın (tabii ki tanıdığı) ve “Betty Crocker’s Picture Cook Book” (1950) gibi daha az gösterişli kitapların beğenilerinden edebi eserler sattı. Kocası ona ilk Gurme yemek kitabının bir kopyasını verdiğinde başlayan Gourmet dergisine özel bir düşkünlüğü vardı ve ardından 50 dolarlık bir ömür boyu abonelik izledi. Yıllar boyunca, nadir Mart 1941 baskısı dışında her sayıyı topladılar.

1999’dan Condé Nast’ın 2009’da kapattığı zamana kadar Gourmet’in başkanlığını yapan Ruth Reichl, Bayan Longone’un aşçıların gözünden anlatılan tarihin gücünü ilk anlayanlardan biri olduğunu söyledi.

Bayan Reichl bir röportajda, “Tarihçi bakış açısıyla katıksız yemek kitaplarına bakmanın değerini biliyordu” dedi.


Bayan Longone’un yaklaşık 25.000 parçadan oluşan koleksiyonu, Michigan Üniversitesi’ndeki Janice Bluestein Longone Mutfak Arşivi oldu ve düzinelerce başka mutfak kütüphanesinin öncülü oldu. Aynı zamanda akademik gıda çalışmaları programlarının geliştirilmesine de güç verdi.


New York Üniversitesi’nde profesör olan Marion Nestle bir e-postada, “Diğer kütüphaneler gıda malzemeleri toplamakla ilgilenmiyordu, ancak neye sahip olduğunu ve bunun neden önemli olduğunu tam olarak biliyordu” dedi. “Onunla tanışmaktan çok etkilendim ve tüm bunları NYU için istedim” Bayan Nestle, NYU’nun Fales Kütüphanesi’ndeki yiyecek ve yemek malzemeleri koleksiyonuna dayanan, ülkenin ilk gıda çalışmaları programını kurmaya devam edecekti.

Bayan Longone, kendisi gibi, yemek ve içkiyle ilgili nadir ve temel eserlerin kataloglanmasının önemini fark eden yeni nesil kitapçıları da etkiledi.

San Francisco kitapçı Omnivore Books’un sahibi Celia Sack, “Onun mirası benim varlığım için hayati önem taşıyor” dedi.

2013’te Bayan Longone. Bazıları asırlık olan yemek kitaplarını nasıl edindiği konusunda her zaman ihtiyatlıydı. Kredi… Steve Friess

Bayan Longone, özellikle 1970’lerin sonlarında ve 80’lerde, kıta mutfağının kısıtlamalarını ortadan kaldırarak ve daha eklektik, bölgesel ve maceracı bir tarz geliştirmeye başladığı için modern Amerikan restoran kültürü üzerinde önemli bir etkiye sahipti.

Instagram, ağ için bir alan sağlamadan ve belirli bir yemek pişirme stili için birkaç tuşa basarak internette arama yapmalarına izin vermeden önce, engin yemek bilgisini aktararak ve onları birbirine bağlayarak şefler için bir yentaydı.


Ari Weinzweig, koleksiyonundaki malzemeleri kullanarak, 1982’de Paul Saginaw ile birlikte Ann Arbor’da Zingerman’s Delicatessen’i ve postayla sipariş edilen zanaatkar gıda işletmesini açtı.


“Yemek hakkında nispeten çok az şey biliyordum ve artizan peyniri ve füme balık satmaya başlamak üzereydik, bu yüzden öğrenmem gerekiyordu” dedi. “Tarih bölümü mezunu olarak, kitaplara bakmak için Jan’ın bodrumuna gitmek benim için şekerci dükkanına gitmekten çok daha heyecan vericiydi.”

Şef Rick Bayless, bu bodrum kitaplar olmadan kariyerine sahip olamayacağını söyledi. 1970’lerin sonlarında, aşçılık dersleri vermek için bir antropoloji tezi yazmaktan bir yıl ara vermişti. Yardım için Bayan Longone’a döndü.

Bir röportajda, “Bütün bu nem gidericiler çalışırken ve bu metal raflar kitaplarla doluyken sizi cılız arka merdivenlerden bodrum katına götürürdü ve orada istediğiniz kadar zaman geçirebilirsiniz” dedi. “Altın vurduğumu sanıyordum.”

The Ann Arbor Observer’ın editörüne Bay Bayless ve derslerinden bahsetti ve sonraki makale onun aşçılık kariyerini başlattı.

Bayan Longone, mutfak tarihi ve gastronomi ile ilgilenen insanları bir araya getirmenin bir yolu olarak 1983 yılında Ann Arbor’un Mutfak Tarihçilerini kurdu. Amerikan Şarap ve Yemek Enstitüsü’nün kurucu üyesiydi ve Gastronomica: The Journal of Food and Culture’ın yayın kurulunda görev yaptı. Ayrıca halka açık radyoda yayınlanan ilk yemek programı olduğuna inanılan “Gastronomide Maceralar”a ev sahipliği yaptı ve çok sayıda yemek kitabı ödülü için jüri üyeliği yaptı.

Kocasına ek olarak, kardeşi Bernard Bluestein tarafından hayatta kaldı.

Yemek pişirme konusundaki cömertliğine rağmen, Bayan Longone kaynakları konusunda ağzı sıkıydı. Ancak koleksiyonerlere her zaman aynı tavsiyeyi verdi: “İstediğiniz bir şeyi gördüğünüzde satın alın.”

“Bu hatanın suçlusu bendim” dedi. “Aldığım şeylerden asla pişman olmam ama satın almadığım bazı şeylerden pişman olurum.”
 
Üst