BANGKOK — Güney Vietnam’daki son Amerikan büyükelçisinin kendisini ABD’nin savaşı kaybetmesinin başlıca nedenlerinden biri olarak tanımlamasına yol açan aktivizmi nedeniyle Vietnam Savaşı’nın inatçı bir muhalifi olan Don Luce, 17 Kasım’da New York, Niagara Şelaleleri’nde öldü. 88 yaşındaydı. .
Ani bir kardiyak iskemiye maruz kaldıktan sonra Niagara Falls Memorial Hastanesinde ölümü, kocası ve hayatta kalan tek kişi Mark Bonacci tarafından doğrulandı.
Bir sivil yardım çalışanı olan Bay Luce, en çok Güney Vietnam hükümetinin muhaliflerini ve eleştirmenlerini sıkışık hücrelere hapsedip işkence yaptığı “kaplan kafeslerinin” varlığını ifşa etmesiyle tanınıyordu.
Buna cevaben, hem Vietnam hem de Amerikan hükümetleri ona karşı çıktı ve 1971’de Güney Vietnam tarafından sınır dışı edildi.
Time dergisi, sınır dışı edildiğini bildirirken, “General Motors için Ralph Nader ne ise, Güney Vietnam hükümeti için de Don Luce odur” dedi.
Amerika Birleşik Devletleri’ne döndüğünde, Bay Luce, yardım misyonunun diğer eski üyeleriyle birlikte, Çinhindi Kaynak Merkezi’ne bağlı Çinhindi Gezici Eğitim Projesi’ni yarattı ve savaş karşıtı bir mesaj yaymak için Amerika Birleşik Devletleri’ni gezdi.
Proje, Büyükelçi Graham Martin’in Amerika’nın Nisan 1975’te Vietnam’daki yenilgisinden sorumlu tuttuğu, halkı savaşa karşı çevirdiği ve Kongre fonunda bir azalmaya yol açtığı daha geniş bir savaş karşıtı hareketin parçasıydı.
1976’da bir Kongre oturumunda “Bence ana organizasyon Çinhindi Kaynak Merkezi” dedi ve “gerçekten bir başka temel unsurun Bay Don Luce’un çok yönlü faaliyetleri olacağını düşünüyorum.”
Savaş karşıtı hareketi “dünyanın şimdiye kadar gördüğü en iyi propaganda ve baskı kampanyalarından biri” olarak nitelendirerek şunları ekledi: “Bu kişiler, çok etkili bir performans için muazzam bir övgüyü hak ediyor.”
Bay Luce, 1958’den beri Vietnam’da yaşamış ve çalışmıştı; önce bir tarım uzmanı, ardından da Barış Gücü’nün kilise tarafından desteklenen bir öncüsü olan Uluslararası Gönüllü Hizmetlerin ülke müdürüydü. Akıcı bir şekilde Vietnamca konuşuyordu ve ülkenin kültürüne karşı duyarlıydı.
Onu tanıyan insanlar daha sonra onu sürekli olarak sakin ve abartısız olarak tanımladılar.
IVS’deki bir meslektaş olan Thomas Fox bir e-postada “Tavırları her zaman sessizdi, mizahı keskindi,” dedi. “Utangaç bir insandı, bu anlamda katlanmaya başladığı peygamber rolünü oynamak için yetersiz donanıma sahipti.
Don’un pürüzlü kenarları yoktu. Gücü – ve muazzamdı – bir gerçeğe bağlanma ve onu açık bir şekilde konuşma yeteneğinden geliyordu. Bu fırsata asla izin verilmeyenler adına konuşurken her zaman çok tutkuluydu.
Savaşın yıkımından ve yer değiştirmesinden muzdarip Vietnamlılar arasındaki deneyimleri, onu bir destekçi olmaktan, bir eleştirmene, savaşın giderek daha sesli bir muhalifine dönüştürdü.
1967’de, Bay Luce ve IVS’nin diğer üç kıdemli personeli protesto amacıyla istifa ettiler ve Başkan Lyndon Johnson’a, teşkilatın 49 üyesi tarafından imzalanmış, eleştirilerini ve tavsiyelerini ayrıntılı olarak açıklayan, geniş çapta yayınlanan beş sayfalık bir açık mektup yazdılar.
Mektupta, “Asıl hedefimiz olan Vietnam halkına yardım etmeyi sessizce sürdürmenin giderek daha zor olduğunu görüyoruz” ifadeleri kullanıldı. “Şu anda yürütülmekte olan savaş, kendi kendini baltalıyor.”
Bay Luce, istifasının ardından Amerika Birleşik Devletleri’ne döndü ve burada Cornell Üniversitesi Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde araştırma görevlisi olarak bir yıl çalıştı.
1969’da, bir IVS meslektaşı John Sommer ile birlikte, Amerika’nın savaşın gidişatıyla ilgili hayal kırıklıklarını anlattıkları “Vietnam: The Unheard Voices”u yayınladı. Güney Vietnam’da Vietnam destekli gerillalar.
Yazarlar, “Amerikan halkı anlayışı çok sınırlı olduğu için, onlara yardımcı olmak için tasarlanan taktikler ya etkisiz ya da ters etki yaptı” diye yazdı. “Yok ettiklerinden daha fazla Vietkong yaratmaya hizmet ettiler.”
Bay Luce daha sonra Vietnam’a döndü, Dünya Kiliseler Konseyi için bir gazeteci olarak akredite oldu ve dildeki akıcılığı ve yerel bağlantıları ile Amerikalı muhabirler için bir kaynak görevi gördü.
Vietnam’daki endişelerinden biri siyasi mahkumlara yönelik muameleydi ve 1970’te bir kongre heyetinin üyelerine, binlerce kişiyi barındıran Con Son Adası’ndaki bir hapishanenin vahşetini ortaya çıkarmaları için rehberlik etti.
Yaklaşık 500 kişi -hükümet muhalifleri, yeraltı Komünistleri, öğrenci protestocular ve aktivist Budist rahipler- gizli, duvarla çevrili bir bölümde “kaplan kafesleri” olarak bilinen küçük hücrelerde tutuluyordu.
Delegasyonun personel asistanı olan ve daha sonra Kongre üyesi olan Tom Harkin, 12 üyeden ikisinin Bay Luce ile birlikte hapishaneye gitmesi için ayrılmasını ayarladı.
Bay Luce’un elinde, ziyaretçilerin arkasında bir yürüyüş yolundaki ızgaraların altındaki kafeslere tıkıştırılmış, aç ve gaddarca muamele görmüş yüzlerce erkek ve kadını bulduğu gizli bir kapıya götüren elle çizilmiş bir haritası vardı.
Bay Luce ziyareti anlatırken, “İshalin korkunç kokusunu ve prangaların mahkumların ayak bileklerini kestiği açık yaraları net bir şekilde hatırlıyorum,” diye yazdı. “’Donnez-moi de l’eau’ (Bana su ver), diye yalvardılar. Diğer mahkûmların sağlığını kontrol etmemiz için bizi hücreler arasında koşturup gönderdiler ve su istemeye devam ettiler.”
Bay Harkins’in gizli fotoğrafları, Life dergisinin 17 Temmuz 1970 tarihli sayısında uluslararası kınama toplayan ve mahkumların nakledilmesine yol açan bir fotoğraf makalesinde yayınlandı.
Donald Sanders Luce, 20 Eylül 1934’te Doğu Calais, Vt.’de Collins ve Margaret (Sanders) Luce’un çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası bir mandıra işletiyordu ve annesi bir öğretmendi.
IVS ile Vietnam’a gitmeden önce Vermont Üniversitesi’nden lisans derecesi ve Cornell’den tarımsal kalkınma alanında yüksek lisans derecesi aldı.
Savaştan sonra, IVS’ye yeniden katıldığı ve 1997’ye kadar direktörlüğünü yaptığı Washington DC’ye taşındı.
Daha sonra New York, Sanborn’daki Niagara County Community College’da profesör olan kocası Dr. Bonacci ile New York’un dışında sakin bir hayata başladı.
İki yıl boyunca aynı okulda sosyoloji öğretmenliği yaptı, ardından evsizler barınağı ve aşevi de dahil olmak üzere bir dizi sosyal hizmet sunan Community Missions of Niagara Frontier’in halkla ilişkiler direktörü oldu. Ayrıca çalışma gruplarını Vietnam’a yönlendirdi ve gazetecilere Vietnam ve Kamboçya gezilerini haber yaparken eşlik etti.
Serbest çalışan bir belgesel fotoğrafçısı ve yazarı olan Ted Lieverman’a 2017’de çevrimiçi yayınlanan bir makale için Bay Luce, Topluluk Misyonları işinin idealist bir hırsla olmasa da ölçek olarak bir adım aşağı olduğunu söyledi.
Bay Luce, 30’lu ve 40’lı yaşlarında ulusal politikaları değiştirmeye çalıştığını söyledi. “Şimdi birkaç kişinin daha kolay bir yaşam sürmesine yardımcı olmaya konsantre olmaya çalışıyorum” dedi ve dünyaya “Niagara Şelaleleri aşevi perspektifinden” bakın.
Ani bir kardiyak iskemiye maruz kaldıktan sonra Niagara Falls Memorial Hastanesinde ölümü, kocası ve hayatta kalan tek kişi Mark Bonacci tarafından doğrulandı.
Bir sivil yardım çalışanı olan Bay Luce, en çok Güney Vietnam hükümetinin muhaliflerini ve eleştirmenlerini sıkışık hücrelere hapsedip işkence yaptığı “kaplan kafeslerinin” varlığını ifşa etmesiyle tanınıyordu.
Buna cevaben, hem Vietnam hem de Amerikan hükümetleri ona karşı çıktı ve 1971’de Güney Vietnam tarafından sınır dışı edildi.
Time dergisi, sınır dışı edildiğini bildirirken, “General Motors için Ralph Nader ne ise, Güney Vietnam hükümeti için de Don Luce odur” dedi.
Amerika Birleşik Devletleri’ne döndüğünde, Bay Luce, yardım misyonunun diğer eski üyeleriyle birlikte, Çinhindi Kaynak Merkezi’ne bağlı Çinhindi Gezici Eğitim Projesi’ni yarattı ve savaş karşıtı bir mesaj yaymak için Amerika Birleşik Devletleri’ni gezdi.
Proje, Büyükelçi Graham Martin’in Amerika’nın Nisan 1975’te Vietnam’daki yenilgisinden sorumlu tuttuğu, halkı savaşa karşı çevirdiği ve Kongre fonunda bir azalmaya yol açtığı daha geniş bir savaş karşıtı hareketin parçasıydı.
1976’da bir Kongre oturumunda “Bence ana organizasyon Çinhindi Kaynak Merkezi” dedi ve “gerçekten bir başka temel unsurun Bay Don Luce’un çok yönlü faaliyetleri olacağını düşünüyorum.”
Savaş karşıtı hareketi “dünyanın şimdiye kadar gördüğü en iyi propaganda ve baskı kampanyalarından biri” olarak nitelendirerek şunları ekledi: “Bu kişiler, çok etkili bir performans için muazzam bir övgüyü hak ediyor.”
Bay Luce, 1958’den beri Vietnam’da yaşamış ve çalışmıştı; önce bir tarım uzmanı, ardından da Barış Gücü’nün kilise tarafından desteklenen bir öncüsü olan Uluslararası Gönüllü Hizmetlerin ülke müdürüydü. Akıcı bir şekilde Vietnamca konuşuyordu ve ülkenin kültürüne karşı duyarlıydı.
Onu tanıyan insanlar daha sonra onu sürekli olarak sakin ve abartısız olarak tanımladılar.
IVS’deki bir meslektaş olan Thomas Fox bir e-postada “Tavırları her zaman sessizdi, mizahı keskindi,” dedi. “Utangaç bir insandı, bu anlamda katlanmaya başladığı peygamber rolünü oynamak için yetersiz donanıma sahipti.
Don’un pürüzlü kenarları yoktu. Gücü – ve muazzamdı – bir gerçeğe bağlanma ve onu açık bir şekilde konuşma yeteneğinden geliyordu. Bu fırsata asla izin verilmeyenler adına konuşurken her zaman çok tutkuluydu.
Savaşın yıkımından ve yer değiştirmesinden muzdarip Vietnamlılar arasındaki deneyimleri, onu bir destekçi olmaktan, bir eleştirmene, savaşın giderek daha sesli bir muhalifine dönüştürdü.
1967’de, Bay Luce ve IVS’nin diğer üç kıdemli personeli protesto amacıyla istifa ettiler ve Başkan Lyndon Johnson’a, teşkilatın 49 üyesi tarafından imzalanmış, eleştirilerini ve tavsiyelerini ayrıntılı olarak açıklayan, geniş çapta yayınlanan beş sayfalık bir açık mektup yazdılar.
Mektupta, “Asıl hedefimiz olan Vietnam halkına yardım etmeyi sessizce sürdürmenin giderek daha zor olduğunu görüyoruz” ifadeleri kullanıldı. “Şu anda yürütülmekte olan savaş, kendi kendini baltalıyor.”
Bay Luce, istifasının ardından Amerika Birleşik Devletleri’ne döndü ve burada Cornell Üniversitesi Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde araştırma görevlisi olarak bir yıl çalıştı.
1969’da, bir IVS meslektaşı John Sommer ile birlikte, Amerika’nın savaşın gidişatıyla ilgili hayal kırıklıklarını anlattıkları “Vietnam: The Unheard Voices”u yayınladı. Güney Vietnam’da Vietnam destekli gerillalar.
Yazarlar, “Amerikan halkı anlayışı çok sınırlı olduğu için, onlara yardımcı olmak için tasarlanan taktikler ya etkisiz ya da ters etki yaptı” diye yazdı. “Yok ettiklerinden daha fazla Vietkong yaratmaya hizmet ettiler.”
Bay Luce daha sonra Vietnam’a döndü, Dünya Kiliseler Konseyi için bir gazeteci olarak akredite oldu ve dildeki akıcılığı ve yerel bağlantıları ile Amerikalı muhabirler için bir kaynak görevi gördü.
Vietnam’daki endişelerinden biri siyasi mahkumlara yönelik muameleydi ve 1970’te bir kongre heyetinin üyelerine, binlerce kişiyi barındıran Con Son Adası’ndaki bir hapishanenin vahşetini ortaya çıkarmaları için rehberlik etti.
Yaklaşık 500 kişi -hükümet muhalifleri, yeraltı Komünistleri, öğrenci protestocular ve aktivist Budist rahipler- gizli, duvarla çevrili bir bölümde “kaplan kafesleri” olarak bilinen küçük hücrelerde tutuluyordu.
Delegasyonun personel asistanı olan ve daha sonra Kongre üyesi olan Tom Harkin, 12 üyeden ikisinin Bay Luce ile birlikte hapishaneye gitmesi için ayrılmasını ayarladı.
Bay Luce’un elinde, ziyaretçilerin arkasında bir yürüyüş yolundaki ızgaraların altındaki kafeslere tıkıştırılmış, aç ve gaddarca muamele görmüş yüzlerce erkek ve kadını bulduğu gizli bir kapıya götüren elle çizilmiş bir haritası vardı.
Bay Luce ziyareti anlatırken, “İshalin korkunç kokusunu ve prangaların mahkumların ayak bileklerini kestiği açık yaraları net bir şekilde hatırlıyorum,” diye yazdı. “’Donnez-moi de l’eau’ (Bana su ver), diye yalvardılar. Diğer mahkûmların sağlığını kontrol etmemiz için bizi hücreler arasında koşturup gönderdiler ve su istemeye devam ettiler.”
Bay Harkins’in gizli fotoğrafları, Life dergisinin 17 Temmuz 1970 tarihli sayısında uluslararası kınama toplayan ve mahkumların nakledilmesine yol açan bir fotoğraf makalesinde yayınlandı.
Donald Sanders Luce, 20 Eylül 1934’te Doğu Calais, Vt.’de Collins ve Margaret (Sanders) Luce’un çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası bir mandıra işletiyordu ve annesi bir öğretmendi.
IVS ile Vietnam’a gitmeden önce Vermont Üniversitesi’nden lisans derecesi ve Cornell’den tarımsal kalkınma alanında yüksek lisans derecesi aldı.
Savaştan sonra, IVS’ye yeniden katıldığı ve 1997’ye kadar direktörlüğünü yaptığı Washington DC’ye taşındı.
Daha sonra New York, Sanborn’daki Niagara County Community College’da profesör olan kocası Dr. Bonacci ile New York’un dışında sakin bir hayata başladı.
İki yıl boyunca aynı okulda sosyoloji öğretmenliği yaptı, ardından evsizler barınağı ve aşevi de dahil olmak üzere bir dizi sosyal hizmet sunan Community Missions of Niagara Frontier’in halkla ilişkiler direktörü oldu. Ayrıca çalışma gruplarını Vietnam’a yönlendirdi ve gazetecilere Vietnam ve Kamboçya gezilerini haber yaparken eşlik etti.
Serbest çalışan bir belgesel fotoğrafçısı ve yazarı olan Ted Lieverman’a 2017’de çevrimiçi yayınlanan bir makale için Bay Luce, Topluluk Misyonları işinin idealist bir hırsla olmasa da ölçek olarak bir adım aşağı olduğunu söyledi.
Bay Luce, 30’lu ve 40’lı yaşlarında ulusal politikaları değiştirmeye çalıştığını söyledi. “Şimdi birkaç kişinin daha kolay bir yaşam sürmesine yardımcı olmaya konsantre olmaya çalışıyorum” dedi ve dünyaya “Niagara Şelaleleri aşevi perspektifinden” bakın.