Don kishot
New member
İnsanlık, onlarca yıldır uzayla yakından ilgileniyor. Etrafımızdaki gök cisimlerine beşerli yahut insansız gitmeyi başarmış olsak da uzayla ilgili attığımız adımlar çabucak hemen bir bebeğin birinci adımının ilerisine gidemiyor.
Uzayın büyüklüğü karşısında epey yetersiz kalan insanlık, milyarlarca ışık yılı ötesini gösterebilen teleskoplarla bu devasa alanı gözlemlemeye çalışıyor. Hazır geçen yıllardeki kış aylarının bilakis sıcak havaların olduğu bu periyotlarda aklımıza şu biçimde bir soru geldi: Evrendeki en soğuk yer neresi?
Evrendeki -bilinen- en soğuk yer, Dünya’dan 5000 ışıkyılı uzaklıkta bulunuyor.
Erboğa Takımyıldızı’nda bulunan Bumerang Bulutsusu, kainatın -şu ana kadar gözlemlediğimiz kadarıyla- en soğuk yeri. Merkezinde ölmek üzere olan kırmızı dev yıldız bulunan Bumerang Bulutsusu, toz ve iyonize taşlardan oluşuyor.
Nispeten genç bir gezegenimsi bulutsu olan Bumerang Bulutsusu’nun merkezinde yer alan ölüm döşeğindeki yıldız, ağır ultraviyole ışınım yayarak gazların parlamasına ve renkli ışık üretmesine niye oluyor. Bunu yaparken de aslında dış katmanlarını döküyor.
Bumerang Bulutsusu ne kadar soğuk?
Midjourney’de üretildi
Evrendeki en soğuk yer olan Bumerang Bulutsusu, -272 santigrat derece. Bu kıymet, mutlak sıfır olan -273 santigrat dereceden yalnızca 1 derece daha sıcak. Bu sıcaklık, Antarktika’da kaydedilen -93,2 santigrat derecelik rekor sıcaklıktan 3 kat daha fazla.
Bu çok soğuğun sebebi, süratle hareket eden gazlar.
Bulutsuya “sis” manzarasını de veren gazlar, yıldız çekirdeğinden saniyede 164 km süratle dışarı çıkıyor. Bu yüksek sürat yardımıyla bulutsu da fazlaca büyük bir süratle genişliyor ve bu süratli genişlemenin düşük sıcaklığın en önemli sebebi olduğu belirtiliyor. Yani fazlaca süratli rüzgarlar formunda gaz çıkışı gerçekleşiyor ve bu rüzgar süratle genişlerken sıcaklığın da kıymetli ölçüde düşmesini sağlayan kozmik bir buzdolabı vazifesi görüyor.
Bumerang Bulutsusu her şeyi epey süratli yapıyor.
Buradaki yıldızın aslında Güneş’imizle bir hayli benzerliği var. Güneş’imiz de hayatının sonunda dış katmanlarını döken bir yıldıza dönüşecek. Lakin buradaki yıldızın etrafının soğuk olmasının sebebi, kütlesini diğer benzeri yıldızlara nazaran 100 kat daha süratli kaybediyor olması.
Big Bang’den geri kalanların bile -270,4 santigrat derece olduğu düşünülürse Bumerang Bulutsusu’nun gözlemlediğimiz evrendeki en soğuk yer olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Uzayın büyüklüğü karşısında epey yetersiz kalan insanlık, milyarlarca ışık yılı ötesini gösterebilen teleskoplarla bu devasa alanı gözlemlemeye çalışıyor. Hazır geçen yıllardeki kış aylarının bilakis sıcak havaların olduğu bu periyotlarda aklımıza şu biçimde bir soru geldi: Evrendeki en soğuk yer neresi?
Evrendeki -bilinen- en soğuk yer, Dünya’dan 5000 ışıkyılı uzaklıkta bulunuyor.
Erboğa Takımyıldızı’nda bulunan Bumerang Bulutsusu, kainatın -şu ana kadar gözlemlediğimiz kadarıyla- en soğuk yeri. Merkezinde ölmek üzere olan kırmızı dev yıldız bulunan Bumerang Bulutsusu, toz ve iyonize taşlardan oluşuyor.
Nispeten genç bir gezegenimsi bulutsu olan Bumerang Bulutsusu’nun merkezinde yer alan ölüm döşeğindeki yıldız, ağır ultraviyole ışınım yayarak gazların parlamasına ve renkli ışık üretmesine niye oluyor. Bunu yaparken de aslında dış katmanlarını döküyor.
Bumerang Bulutsusu ne kadar soğuk?
Midjourney’de üretildi
Evrendeki en soğuk yer olan Bumerang Bulutsusu, -272 santigrat derece. Bu kıymet, mutlak sıfır olan -273 santigrat dereceden yalnızca 1 derece daha sıcak. Bu sıcaklık, Antarktika’da kaydedilen -93,2 santigrat derecelik rekor sıcaklıktan 3 kat daha fazla.
Bu çok soğuğun sebebi, süratle hareket eden gazlar.
Bulutsuya “sis” manzarasını de veren gazlar, yıldız çekirdeğinden saniyede 164 km süratle dışarı çıkıyor. Bu yüksek sürat yardımıyla bulutsu da fazlaca büyük bir süratle genişliyor ve bu süratli genişlemenin düşük sıcaklığın en önemli sebebi olduğu belirtiliyor. Yani fazlaca süratli rüzgarlar formunda gaz çıkışı gerçekleşiyor ve bu rüzgar süratle genişlerken sıcaklığın da kıymetli ölçüde düşmesini sağlayan kozmik bir buzdolabı vazifesi görüyor.
Bumerang Bulutsusu her şeyi epey süratli yapıyor.
Buradaki yıldızın aslında Güneş’imizle bir hayli benzerliği var. Güneş’imiz de hayatının sonunda dış katmanlarını döken bir yıldıza dönüşecek. Lakin buradaki yıldızın etrafının soğuk olmasının sebebi, kütlesini diğer benzeri yıldızlara nazaran 100 kat daha süratli kaybediyor olması.
Big Bang’den geri kalanların bile -270,4 santigrat derece olduğu düşünülürse Bumerang Bulutsusu’nun gözlemlediğimiz evrendeki en soğuk yer olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
- Kaynaklar: USA Today, Independent, Space