Don kishot
New member
1990 yılında uzaya gönderilen Hubble Uzay Teleskobu, yaptığı her keşifle sonsuz kainatın sürprizlerini ortaya çıkarmaya devam ediyor. Şimdiyse teleskobun, bugüne kadar keşfedilen en uzak yıldızı -veya muhtemelen yıldız sistemini- tespit ettiği bildiriliyor.
Resmi ismi WHL0137-LS olan fakat onu keşfeden astronomlar tarafınca Eski İngilizcede “sabah yıldızı” ya da “yükselen ışık” manasına gelen Earendel olarak isimlendirilen yıldızın, kozmosun oluşumunun erken vakit içinderından olduğu söz ediliyor. Keşfe dair Nature’da yayımlanan bir makale ise bu antik yıldız hakkında daha biroldukça enteresan bilgiyi gözler önüne seriyor.
Dünya’dan ve Güneş’ten 8,2 milyar yıl daha yaşlı
Araştırma makalesinde Büyük Patlama’nın gerçekleşmesinden yalnızca 900 milyon yıl daha sonra bugün göründüğü formunu aldığı varsayım edilen Earendel sisteminden yayılan ışığın Hubble’a ulaşmasının tam olarak 12,8 milyar yıl aldığı belirtiliyor. tıpkı vakitte Güneş ve Dünya’dan 8,2 milyar yıl daha yaşlı olduğu söz edilen yıldız sisteminin, Dünya üzerinde var olan birinci hayvan formlarından ise 12,1 milyar yıl daha yaşlı olduğu kaydediliyor.
Üstelik Earendel, şimdiye kadar bilinen antik yıldız standartları içinde bile öne çıkıyor. Earendel’in, bu keşfe kadar bilinen en yaşlı yıldız olan 9,4 milyar yıl yaşındaki Icarus’tan 3 milyar yıl daha eski olması dikkat çekiyor. birebir vakitte çoklukla uzaydaki en parlak objeler olması sebebiyle tespit edilmesi de bir o kadar kolay olan en eski süpernovaların bile Earendel’den daha genç olduğu tabir ediliyor.
Earendel’in bulunduğu galaksi olan Sunrise ark için ise Johns Hopkins Üniversitesi astronomu ve Nature gazetesinin baş muharriri Brian Welch, “Bu gökada, ön plandaki devasa bir gökada kümesinin kütleçekimsel mercek tesiri niçiniyle büyütülmüş ve uzun, ince bir hilal formunda gerilmiş üzere görünüyor” halinde kaydediyor.
Earendel, kainatın erken vakit içinderına ışık tutabilir
Welch ve grubunun bir yıldız grubu olduğunu anlamak ismine üzerinde üç buçuk yıl harcadığı antik yıldız Earendel’in, kozmosun tarihi hakkında bir epey yeni bilgiye hamile olabileceği kestirim ediliyor. “Uzak objelerle, kozmosun geçmişini ve cihanın bugün olduğundan epey farklı göründüğü bir vakti görüyoruz” biçiminde tabir eden Welch, “Bu erken periyotta galaksilerin farklı göründüğünü biliyoruz ve daha evvel gelen nispeten az sayıda yıldız kuşağı olduğunu biliyoruz.” diye de kelamlarına ekliyor.
Yıldızların, hidrojen ve helyum üzere daha yavaşça atomların nükleer füzyon yoluyla karbon, oksijen ve hatta demir üzere daha ağır unsurlar oluşturmak üzere bir ortaya gelmesiyle oluşan evrenimizdeki ağır elementlerin ‘fabrikaları’ olduğunu belirten Welch, Earendel’in, cihanın tarihinin erken evresinde, sisteminde muhtemelen helyumdan daha ağır epey az materyale sahip olduğuna da dikkat ediyor. Mevzuya ait olarak Welch, “Bu mercekli yıldızı detaylı olarak incelemek, bize birinci günlerde yıldızların neye benzediğine ve yakın cihandaki yıldızlardan nasıl farklı olduklarına dair yeni bir pencere açıyor” formunda aktarıyor.
tıpkı vakitte yakında operasyonlarına başlayacak olan James Webb Uzay Teleskobu yardımıyla Earendel’in tek bir yıldız sistemi mi yoksa bir yıldız sistemleri kümesi mi olduğunun da anlaşılması bekleniyor. Ayrıyeten, Earendel’in tek bir yıldız mı yoksa ikili bir sistem mi olduğu, sıcaklığı ve kütlesi üzere ayrıntıların de öğrenilebileceği düşünülüyor.
Resmi ismi WHL0137-LS olan fakat onu keşfeden astronomlar tarafınca Eski İngilizcede “sabah yıldızı” ya da “yükselen ışık” manasına gelen Earendel olarak isimlendirilen yıldızın, kozmosun oluşumunun erken vakit içinderından olduğu söz ediliyor. Keşfe dair Nature’da yayımlanan bir makale ise bu antik yıldız hakkında daha biroldukça enteresan bilgiyi gözler önüne seriyor.
Dünya’dan ve Güneş’ten 8,2 milyar yıl daha yaşlı
Araştırma makalesinde Büyük Patlama’nın gerçekleşmesinden yalnızca 900 milyon yıl daha sonra bugün göründüğü formunu aldığı varsayım edilen Earendel sisteminden yayılan ışığın Hubble’a ulaşmasının tam olarak 12,8 milyar yıl aldığı belirtiliyor. tıpkı vakitte Güneş ve Dünya’dan 8,2 milyar yıl daha yaşlı olduğu söz edilen yıldız sisteminin, Dünya üzerinde var olan birinci hayvan formlarından ise 12,1 milyar yıl daha yaşlı olduğu kaydediliyor.
Üstelik Earendel, şimdiye kadar bilinen antik yıldız standartları içinde bile öne çıkıyor. Earendel’in, bu keşfe kadar bilinen en yaşlı yıldız olan 9,4 milyar yıl yaşındaki Icarus’tan 3 milyar yıl daha eski olması dikkat çekiyor. birebir vakitte çoklukla uzaydaki en parlak objeler olması sebebiyle tespit edilmesi de bir o kadar kolay olan en eski süpernovaların bile Earendel’den daha genç olduğu tabir ediliyor.
Earendel’in bulunduğu galaksi olan Sunrise ark için ise Johns Hopkins Üniversitesi astronomu ve Nature gazetesinin baş muharriri Brian Welch, “Bu gökada, ön plandaki devasa bir gökada kümesinin kütleçekimsel mercek tesiri niçiniyle büyütülmüş ve uzun, ince bir hilal formunda gerilmiş üzere görünüyor” halinde kaydediyor.
Earendel, kainatın erken vakit içinderına ışık tutabilir
Welch ve grubunun bir yıldız grubu olduğunu anlamak ismine üzerinde üç buçuk yıl harcadığı antik yıldız Earendel’in, kozmosun tarihi hakkında bir epey yeni bilgiye hamile olabileceği kestirim ediliyor. “Uzak objelerle, kozmosun geçmişini ve cihanın bugün olduğundan epey farklı göründüğü bir vakti görüyoruz” biçiminde tabir eden Welch, “Bu erken periyotta galaksilerin farklı göründüğünü biliyoruz ve daha evvel gelen nispeten az sayıda yıldız kuşağı olduğunu biliyoruz.” diye de kelamlarına ekliyor.
Yıldızların, hidrojen ve helyum üzere daha yavaşça atomların nükleer füzyon yoluyla karbon, oksijen ve hatta demir üzere daha ağır unsurlar oluşturmak üzere bir ortaya gelmesiyle oluşan evrenimizdeki ağır elementlerin ‘fabrikaları’ olduğunu belirten Welch, Earendel’in, cihanın tarihinin erken evresinde, sisteminde muhtemelen helyumdan daha ağır epey az materyale sahip olduğuna da dikkat ediyor. Mevzuya ait olarak Welch, “Bu mercekli yıldızı detaylı olarak incelemek, bize birinci günlerde yıldızların neye benzediğine ve yakın cihandaki yıldızlardan nasıl farklı olduklarına dair yeni bir pencere açıyor” formunda aktarıyor.
tıpkı vakitte yakında operasyonlarına başlayacak olan James Webb Uzay Teleskobu yardımıyla Earendel’in tek bir yıldız sistemi mi yoksa bir yıldız sistemleri kümesi mi olduğunun da anlaşılması bekleniyor. Ayrıyeten, Earendel’in tek bir yıldız mı yoksa ikili bir sistem mi olduğu, sıcaklığı ve kütlesi üzere ayrıntıların de öğrenilebileceği düşünülüyor.