Amerikalı kimyager Robert H. Grubbs, plastikten ilaca kadar her şeyi yapmak için kullanılan bileşiklerin üretimini daha az tehlikeli atık üretecek şekilde düzene sokmanın bir yolunu bulmasına yardımcı oldu. 2005 Nobel Ödülü’nün payı, Pazar günü Duarte, California’da öldü. 79 yaşındaydı.
Oğlu Barney, nedenin, Dr. Grubbs’un City of Hope Kapsamlı Kanser Merkezinde lenfoma tedavisi görürken geçirdiği kalp krizi olduğunu söyledi.
Dr. Grubbs’un mükemmelleştirmeye yardımcı olduğu sürece, “yer değiştirme” anlamına gelen metatez (meh-TATH-eh-sis olarak telaffuz edilir) denir. Moleküllerin kırılmasına ve daha sonra karbon atomlarının güçlü “çift bağları” olarak yeniden oluşmasına izin vererek yeni bileşikler oluşturur.
Metatez ilk olarak 1950’lerde keşfedildi ve kullanıldı, ancak nasıl çalıştığı, 1971’de Fransız kimyager Yves Chauvin ve onun öğrencisi Jean-Louis Hérrison tarafından açıklanana kadar bir sır olarak kaldı.
Bir metal-karbon katalizörünün, iki dansçının dört elini birbirine kenetlemesi gibi geçici bir bağ oluşturmak için bir molekül parçasıyla nasıl eşleşebileceğini gösterdiler. Yeni oluşturulan bağ daha sonra başka bir benzer molekül çifti bulur – iki dansçı bir başkasıyla birleştirilir – bir halka oluşturur. Halka daha sonra parçalanır ve katalizör, karbon bağlarını yeniden düzenleyen ikinci çiftten moleküler bir parça ile çıkar.
Metatez son derece etkilidir, ancak bazı erken katalizörlerle çalışmak zordu ve kararsız olabilir. 1990 yılında, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde profesör olan Richard H. Schrock, tungsten ve molibden metallerine dayalı katalizörler geliştirerek bir atılım yaptı. Yeni katalizörler daha verimliydi, ancak yine de eksiklikleri vardı, özellikle havaya maruz kaldıklarında dağıldılar.
1970’lerde metatez üzerine araştırmalarına başlayan Dr. Grubbs, 1992’de metal rutenyumu kullanan katalizörleri buldu. Onun katalizörleri her zaman Dr. Schrock’unki kadar verimli değildi, ancak havada kararlıydılar ve moleküler zincirlerle nasıl bağlandıkları konusunda daha seçiciydiler.
Dr. Schrock, Dr. Grubbs’un çalışması hakkında şunları söyledi: “Yaptığım şeyi gerçekten alıp pratik bir şeye dönüştüren oydu. ”
Dr. Grubbs, metatezin dikkat çekici yanının işe yaraması olduğunu söyledi. “Karbon-karbon çift bağları genellikle moleküldeki en güçlü noktalardan biridir” diye açıkladı. “Onları parçalara ayırabilmek ve çok temiz bir şekilde tekrar bir araya getirebilmek, organik kimyacılar için tam bir sürprizdi. ”
Dr. Grubbs ve Dr. Schrock’un çalışmaları, metatezin kimyasal imalatın temel taşı haline gelmesinin yolunu açtı. Geliştirdikleri ve kendi adlarına verilen katalizörler, günümüzde çeşitli üretim süreçleri için kimyasalların yapımında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Diğer avantajlarına ek olarak, yeni katalizörler çok daha az atık, özellikle de tehlikeli atık üretti. Ödülleri yöneten İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, Dr. Grubbs, Dr. Chauvin ve Dr. Schrock’un 2005 Nobel Kimya Ödülü’nü paylaşacaklarını açıklarken, “Bu, ‘yeşil kimya’ için ileriye doğru atılmış büyük bir adımı temsil ediyor. daha akıllı üretim yoluyla potansiyel olarak tehlikeli atıkları azaltmak. ”
Dr. Grubbs, 2005 yılında Washington’da o yılın Nobel Ödülü kazananlarını onurlandıran bir resepsiyona katılıyor. Kariyeri boyunca yüzlerce doktora öğrencisine ve doktora sonrası çalışana danışmanlık yaptı. Kredi. . . Mark Wilson/Getty Images
Robert Howard Grubbs, 27 Şubat 1942’de Batı Kentucky’de Calvert City ile Possum Trot arasındaki bir çiftlikte doğdu. Howard ve Faye Grubbs’un üç çocuğundan ikincisiydi.
Robert’ın anneannesi iyi okumuş ve eğitimliydi ve annesi küçük kırsal okullarda 35 yıldan fazla çalışan bir öğretmen oldu. Daha gençken bir öğretmenlik sertifikası almıştı, ancak gece ve hafta sonu dersleri alarak, bazen de yanında Robert’la birlikte 28 yılını alarak lisans derecesini aldı.
Dr. Grubbs’un babası, çocuklarının doğduğu çiftlik evini yapan bir tamirciydi. Tennessee Valley Authority için çalıştı, batı Kentucky ve Tennessee’deki barajlar için ağır ekipman çalıştırdı ve bakımını yaptı.
Nobel komitesi için bir otobiyografik taslakta, Dr. Grubbs şöyle yazdı: “Annemin ve büyükannemin akademik modeli ve babamdan aldığı çok pratik mekanik eğitim, organik kimyasal araştırmalar için mükemmel bir eğitim oldu. ”
Florida Üniversitesi’ne kaydolarak, ortaokulda geliştirdiği bilime olan ilgisini ve çocukluktaki çiftçilik tutkusunu birleştirerek tarım kimyası alanında uzmanlaştı.
Bir yaz, bir hayvan besleme laboratuvarında güve dışkısını analiz ederken çalışırken, bir arkadaşı tarafından yeni bir üniversite öğretim üyesi olan Merle Battiste tarafından yürütülen bir organik kimya laboratuvarında çalışmak üzere davet edildi. O sıralarda, Dr. Grubbs, E. S. Gould’un kimyasal reaksiyonların nasıl çalıştığını açıklayan “Mechanisms and Structure in Organic Chemistry” adlı kitabına daldı. Laboratuvar deneyimi ve kitabı, kendisini kimyaya adamaya ikna etti, dedi.
Dr. Grubbs’a organik kimyada metallerin kullanımını, Nobel’e yol açacak keşif çalışmalarını araştırmaya başlaması için ilham veren, Avustralyalı bir kimyager olan Rowland Pettit’in üniversitede verdiği bir konferanstı.
Lisans ve yüksek lisans derecelerini Florida Üniversitesi’nde kazandıktan sonra, Ronald Breslow’un yanında çalışarak doktora derecesi için New York’taki Columbia Üniversitesi’ne taşındı. Dr. Battiste, Dr. Breslow’un ilk doktora öğrencisiydi. Columbia’dayken Dr. Grubbs, Brooklyn’den bir konuşma dili patoloğu olan Helen O’Kane ile tanıştı ve evlendi.
Doktora derecesini 1968’de aldı ve ardından bir yıl boyunca Stanford Üniversitesi’nde Ulusal Sağlık Enstitüleri araştırmacısı olarak çalıştı. 1969’da Michigan State Üniversitesi’nin fakültesine katıldı ve 1978’e kadar orada çalıştı. Bu süre zarfında metatezde katalizörler üzerine araştırmalarına başladı.
Dr. Grubbs, 1978’de California Teknoloji Enstitüsü tarafından işe alındı ve ölümüne kadar orada çalıştı, yıllar boyunca 100’den fazla doktora adayına ve neredeyse 200 doktora sonrası çalışana danışmanlık ve danışmanlık yaptı.
1998’de, o ve kimya doktora sonrası arkadaşı Mike Giardello, Dr. Grubbs’un katalizörlerini üretme münhasır haklarına sahip Pasadena merkezli bir teknoloji şirketi olan Materia’yı kurdu. İşletme 2017’de Umicore’a ve ardından bu yıl ExxonMobil’e satıldı.
Dr. Grubbs, 2000 yılında Franklin Enstitüsü’nden Benjamin Franklin Madalyası aldı ve Ulusal Bilimler Akademisi üyesi, Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi üyesi ve Kraliyet Kimya Cemiyeti üyesiydi.
Eşi ve oğlu Barney’e ek olarak, başka bir oğlu Brendan tarafından hayatta kaldı; kızı Kathleen; iki kız kardeş, Marie Maines ve Bonnie Berry; ve dört torun.
Dr. Grubbs’un otobiyografik taslağında yazdığı gibi, Nobel’e giden yolu bir çocuk olarak belirlenmişti.
“Çocukken her zaman bir şeyler inşa etmekle ilgilendim” diye hatırladı. “Şeker satın almak yerine, hurda tahtadan bir şeyler yaptığım çivileri alırdım. ”
Bazen babasına araba motorlarını yeniden inşa etmesine, sıhhi tesisat kurmasına ve çoğunlukla Kentucky’de yaşayan teyzelerinin ve amcalarının sahip olduğu çiftliklerde evler inşa etmesine yardım ederdi.
Ancak sonunda, “yeni moleküller inşa etmenin evler inşa etmekten bile daha eğlenceli olduğunu keşfettiğini” yazdı. ”
Oğlu Barney, nedenin, Dr. Grubbs’un City of Hope Kapsamlı Kanser Merkezinde lenfoma tedavisi görürken geçirdiği kalp krizi olduğunu söyledi.
Dr. Grubbs’un mükemmelleştirmeye yardımcı olduğu sürece, “yer değiştirme” anlamına gelen metatez (meh-TATH-eh-sis olarak telaffuz edilir) denir. Moleküllerin kırılmasına ve daha sonra karbon atomlarının güçlü “çift bağları” olarak yeniden oluşmasına izin vererek yeni bileşikler oluşturur.
Metatez ilk olarak 1950’lerde keşfedildi ve kullanıldı, ancak nasıl çalıştığı, 1971’de Fransız kimyager Yves Chauvin ve onun öğrencisi Jean-Louis Hérrison tarafından açıklanana kadar bir sır olarak kaldı.
Bir metal-karbon katalizörünün, iki dansçının dört elini birbirine kenetlemesi gibi geçici bir bağ oluşturmak için bir molekül parçasıyla nasıl eşleşebileceğini gösterdiler. Yeni oluşturulan bağ daha sonra başka bir benzer molekül çifti bulur – iki dansçı bir başkasıyla birleştirilir – bir halka oluşturur. Halka daha sonra parçalanır ve katalizör, karbon bağlarını yeniden düzenleyen ikinci çiftten moleküler bir parça ile çıkar.
Metatez son derece etkilidir, ancak bazı erken katalizörlerle çalışmak zordu ve kararsız olabilir. 1990 yılında, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde profesör olan Richard H. Schrock, tungsten ve molibden metallerine dayalı katalizörler geliştirerek bir atılım yaptı. Yeni katalizörler daha verimliydi, ancak yine de eksiklikleri vardı, özellikle havaya maruz kaldıklarında dağıldılar.
1970’lerde metatez üzerine araştırmalarına başlayan Dr. Grubbs, 1992’de metal rutenyumu kullanan katalizörleri buldu. Onun katalizörleri her zaman Dr. Schrock’unki kadar verimli değildi, ancak havada kararlıydılar ve moleküler zincirlerle nasıl bağlandıkları konusunda daha seçiciydiler.
Dr. Schrock, Dr. Grubbs’un çalışması hakkında şunları söyledi: “Yaptığım şeyi gerçekten alıp pratik bir şeye dönüştüren oydu. ”
Dr. Grubbs, metatezin dikkat çekici yanının işe yaraması olduğunu söyledi. “Karbon-karbon çift bağları genellikle moleküldeki en güçlü noktalardan biridir” diye açıkladı. “Onları parçalara ayırabilmek ve çok temiz bir şekilde tekrar bir araya getirebilmek, organik kimyacılar için tam bir sürprizdi. ”
Dr. Grubbs ve Dr. Schrock’un çalışmaları, metatezin kimyasal imalatın temel taşı haline gelmesinin yolunu açtı. Geliştirdikleri ve kendi adlarına verilen katalizörler, günümüzde çeşitli üretim süreçleri için kimyasalların yapımında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Diğer avantajlarına ek olarak, yeni katalizörler çok daha az atık, özellikle de tehlikeli atık üretti. Ödülleri yöneten İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, Dr. Grubbs, Dr. Chauvin ve Dr. Schrock’un 2005 Nobel Kimya Ödülü’nü paylaşacaklarını açıklarken, “Bu, ‘yeşil kimya’ için ileriye doğru atılmış büyük bir adımı temsil ediyor. daha akıllı üretim yoluyla potansiyel olarak tehlikeli atıkları azaltmak. ”
Dr. Grubbs, 2005 yılında Washington’da o yılın Nobel Ödülü kazananlarını onurlandıran bir resepsiyona katılıyor. Kariyeri boyunca yüzlerce doktora öğrencisine ve doktora sonrası çalışana danışmanlık yaptı. Kredi. . . Mark Wilson/Getty Images
Robert Howard Grubbs, 27 Şubat 1942’de Batı Kentucky’de Calvert City ile Possum Trot arasındaki bir çiftlikte doğdu. Howard ve Faye Grubbs’un üç çocuğundan ikincisiydi.
Robert’ın anneannesi iyi okumuş ve eğitimliydi ve annesi küçük kırsal okullarda 35 yıldan fazla çalışan bir öğretmen oldu. Daha gençken bir öğretmenlik sertifikası almıştı, ancak gece ve hafta sonu dersleri alarak, bazen de yanında Robert’la birlikte 28 yılını alarak lisans derecesini aldı.
Dr. Grubbs’un babası, çocuklarının doğduğu çiftlik evini yapan bir tamirciydi. Tennessee Valley Authority için çalıştı, batı Kentucky ve Tennessee’deki barajlar için ağır ekipman çalıştırdı ve bakımını yaptı.
Nobel komitesi için bir otobiyografik taslakta, Dr. Grubbs şöyle yazdı: “Annemin ve büyükannemin akademik modeli ve babamdan aldığı çok pratik mekanik eğitim, organik kimyasal araştırmalar için mükemmel bir eğitim oldu. ”
Florida Üniversitesi’ne kaydolarak, ortaokulda geliştirdiği bilime olan ilgisini ve çocukluktaki çiftçilik tutkusunu birleştirerek tarım kimyası alanında uzmanlaştı.
Bir yaz, bir hayvan besleme laboratuvarında güve dışkısını analiz ederken çalışırken, bir arkadaşı tarafından yeni bir üniversite öğretim üyesi olan Merle Battiste tarafından yürütülen bir organik kimya laboratuvarında çalışmak üzere davet edildi. O sıralarda, Dr. Grubbs, E. S. Gould’un kimyasal reaksiyonların nasıl çalıştığını açıklayan “Mechanisms and Structure in Organic Chemistry” adlı kitabına daldı. Laboratuvar deneyimi ve kitabı, kendisini kimyaya adamaya ikna etti, dedi.
Dr. Grubbs’a organik kimyada metallerin kullanımını, Nobel’e yol açacak keşif çalışmalarını araştırmaya başlaması için ilham veren, Avustralyalı bir kimyager olan Rowland Pettit’in üniversitede verdiği bir konferanstı.
Lisans ve yüksek lisans derecelerini Florida Üniversitesi’nde kazandıktan sonra, Ronald Breslow’un yanında çalışarak doktora derecesi için New York’taki Columbia Üniversitesi’ne taşındı. Dr. Battiste, Dr. Breslow’un ilk doktora öğrencisiydi. Columbia’dayken Dr. Grubbs, Brooklyn’den bir konuşma dili patoloğu olan Helen O’Kane ile tanıştı ve evlendi.
Doktora derecesini 1968’de aldı ve ardından bir yıl boyunca Stanford Üniversitesi’nde Ulusal Sağlık Enstitüleri araştırmacısı olarak çalıştı. 1969’da Michigan State Üniversitesi’nin fakültesine katıldı ve 1978’e kadar orada çalıştı. Bu süre zarfında metatezde katalizörler üzerine araştırmalarına başladı.
Dr. Grubbs, 1978’de California Teknoloji Enstitüsü tarafından işe alındı ve ölümüne kadar orada çalıştı, yıllar boyunca 100’den fazla doktora adayına ve neredeyse 200 doktora sonrası çalışana danışmanlık ve danışmanlık yaptı.
1998’de, o ve kimya doktora sonrası arkadaşı Mike Giardello, Dr. Grubbs’un katalizörlerini üretme münhasır haklarına sahip Pasadena merkezli bir teknoloji şirketi olan Materia’yı kurdu. İşletme 2017’de Umicore’a ve ardından bu yıl ExxonMobil’e satıldı.
Dr. Grubbs, 2000 yılında Franklin Enstitüsü’nden Benjamin Franklin Madalyası aldı ve Ulusal Bilimler Akademisi üyesi, Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi üyesi ve Kraliyet Kimya Cemiyeti üyesiydi.
Eşi ve oğlu Barney’e ek olarak, başka bir oğlu Brendan tarafından hayatta kaldı; kızı Kathleen; iki kız kardeş, Marie Maines ve Bonnie Berry; ve dört torun.
Dr. Grubbs’un otobiyografik taslağında yazdığı gibi, Nobel’e giden yolu bir çocuk olarak belirlenmişti.
“Çocukken her zaman bir şeyler inşa etmekle ilgilendim” diye hatırladı. “Şeker satın almak yerine, hurda tahtadan bir şeyler yaptığım çivileri alırdım. ”
Bazen babasına araba motorlarını yeniden inşa etmesine, sıhhi tesisat kurmasına ve çoğunlukla Kentucky’de yaşayan teyzelerinin ve amcalarının sahip olduğu çiftliklerde evler inşa etmesine yardım ederdi.
Ancak sonunda, “yeni moleküller inşa etmenin evler inşa etmekten bile daha eğlenceli olduğunu keşfettiğini” yazdı. ”