Don kishot
New member
Uluslararası Uzay İstasyonu, gezegenimizin yörüngesinde yaklaşık 400 kilometre yükseklikte ve saniyede 7.8 kilometre hızla dönen insan üretimi bir uydu.
İstasyon, uzayda işlerin nasıl yürüdüğüne dair bilgimizi geliştirmek için araştırmalar yürüten ve bir dizi deney yapan astronotlara mesken sahipliği yapıyor.
Astronotların da bizler üzere şayet olmazsa olmaz temel muhtaçlıkları var.
Mürettebatın uzayda olabildiğince rahat yaşamasını sağlamak için Milletlerarası Uzay İstasyonu’nda biroldukça hayat takviye sistemi olduğunu söyleyebiliriz.
Hiç kuşku yok ki astronotların Dünya yüzeyinden kilometrelerce yukarıda hayatta kalmak için gereksinim duyduğu en kıymetli üç şey su, yiyecek ve oksijen.
İstasyon aslında Dünya atmosferinin ortasında kalsa da termosfer katmanı olarak bilinen bu yükseklikte hava molekülleri solumak için kullanılamayacak kadar seyrek. Pekala bu durumda okjisenleri nasıl bitmiyor?
İhtiyaçları olan oksijeni istasyonda üretiyorlar.
NASA, istasyonda aslına bakarsan sahip oldukları şeyleri geri dönüştürme konusunda hakikaten epeyce başarılı. Uluslarasarı Uzay İstasyonu’nda muhtaçlık duyulan oksijeni üretmekle nazaranvli sisteme Oksijen Üretim Sistemi (Oxygen Generation System) ismi verilmiş.
Bu sistem elektroliz ile suyu bileşenlerine ayırarak oksijen ve hidrojen gazları açığa çıkarıyor.
Elektroliz işlemini özetlemek gerekirse şu biçimde açıklayabiliriz;
Elektrik akımı sayesinde bir sıvı ortasında çözünmüş kimyasal bileşiklerin ayrıştırılması sürecine elektroliz deniyor. Bu süreci yalnızca su için uyguladığımızda, su (H2O) oksijen (O2) ve hidrojen (H2) moleküllerine ayrılıyor.
Elektroliz ile elde edilen oksijen gazı uzay istasyonunun havasına karışıyor. bu biçimdece istasyonun solunabilir havası sürdülebiliyor. Elektroliz sırasında açığa çıkan hidrojen ise patlayıcı bir gaz olduğu için istasyondan uzaklaştırılıyordu. Ta ki 2010’a kadar. Bu hususa birazdan geri döneceğiz, lakin evvel su kısmına bakalım…
Oksijeni sudan üretiyorlar, pekala bu biçimde su nasıl tükenmiyor?
Haftanın 7 günü 24 saat kâfi güç, solunabilir hava, pak su, uygun sıcaklık ve nem sunmakla nazaranvli Milletlerarası Uzay İstasyonu’nda hiç bir şey çöpe gidemez.
Uzay istasyonunda yer alan su geri kazanım sistemi, muhtaçlık duyulan pak suyun büyük bir kısmını karşılıyor. Havadaki nemi yakalayıp yoğuşatabilen bu sistem, istasyondaki araştırma hayvanlarının ve astronotların ter ve idrarları da dahil olmak üzere her türlü atık suyu arındırarak tekrar kullanıma hazır hale getiriyor.
NASA, kulağa garip gelse de arındırma sürecinden elde edilen suyun Dünya üstündeki şişelenmiş içme sularından bile daha temiz olduğunu söylüyor.
Hidrojeni de su üretiminde kullanıyorlar.
Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 2010 yılından beri kullanılan bir diğer sistem, istasyon içerisinde her türlü canlı faaliyeti ile üretilen karbondioksiti havadan yakalayıp karbon ve oksijen moleküllerine ayırır.
Elektroliz ile oksijen üretiminden arta kalan hidrojen de bu sisteme girdiğinde, birtakım kimyasal tepkiler daha sonrası su ve metan oluşur. Elde edilen su, istasyonda tekrar kullanılabilir.
Bu süreç sırasında kullanılan hidrojen ölçüsü fazlaca fazla olduğu için, elektroliz ile üretilen hidrojen kimi zaman yetmeyebiliyor. Bu durumlarda Dünya’dan uzay istasyonuna kâfi suyu göndermek hayli maliyetli olacağı için, sıkıştırılmış tüplerde oksijen ve hidrojen gazları muhtaçlık durumuna nazaran gönderilebiliyor.
İstasyon, uzayda işlerin nasıl yürüdüğüne dair bilgimizi geliştirmek için araştırmalar yürüten ve bir dizi deney yapan astronotlara mesken sahipliği yapıyor.
Astronotların da bizler üzere şayet olmazsa olmaz temel muhtaçlıkları var.
Mürettebatın uzayda olabildiğince rahat yaşamasını sağlamak için Milletlerarası Uzay İstasyonu’nda biroldukça hayat takviye sistemi olduğunu söyleyebiliriz.
Hiç kuşku yok ki astronotların Dünya yüzeyinden kilometrelerce yukarıda hayatta kalmak için gereksinim duyduğu en kıymetli üç şey su, yiyecek ve oksijen.
İstasyon aslında Dünya atmosferinin ortasında kalsa da termosfer katmanı olarak bilinen bu yükseklikte hava molekülleri solumak için kullanılamayacak kadar seyrek. Pekala bu durumda okjisenleri nasıl bitmiyor?
İhtiyaçları olan oksijeni istasyonda üretiyorlar.
NASA, istasyonda aslına bakarsan sahip oldukları şeyleri geri dönüştürme konusunda hakikaten epeyce başarılı. Uluslarasarı Uzay İstasyonu’nda muhtaçlık duyulan oksijeni üretmekle nazaranvli sisteme Oksijen Üretim Sistemi (Oxygen Generation System) ismi verilmiş.
Bu sistem elektroliz ile suyu bileşenlerine ayırarak oksijen ve hidrojen gazları açığa çıkarıyor.
Elektroliz işlemini özetlemek gerekirse şu biçimde açıklayabiliriz;
Elektrik akımı sayesinde bir sıvı ortasında çözünmüş kimyasal bileşiklerin ayrıştırılması sürecine elektroliz deniyor. Bu süreci yalnızca su için uyguladığımızda, su (H2O) oksijen (O2) ve hidrojen (H2) moleküllerine ayrılıyor.
Elektroliz ile elde edilen oksijen gazı uzay istasyonunun havasına karışıyor. bu biçimdece istasyonun solunabilir havası sürdülebiliyor. Elektroliz sırasında açığa çıkan hidrojen ise patlayıcı bir gaz olduğu için istasyondan uzaklaştırılıyordu. Ta ki 2010’a kadar. Bu hususa birazdan geri döneceğiz, lakin evvel su kısmına bakalım…
Oksijeni sudan üretiyorlar, pekala bu biçimde su nasıl tükenmiyor?
Haftanın 7 günü 24 saat kâfi güç, solunabilir hava, pak su, uygun sıcaklık ve nem sunmakla nazaranvli Milletlerarası Uzay İstasyonu’nda hiç bir şey çöpe gidemez.
Uzay istasyonunda yer alan su geri kazanım sistemi, muhtaçlık duyulan pak suyun büyük bir kısmını karşılıyor. Havadaki nemi yakalayıp yoğuşatabilen bu sistem, istasyondaki araştırma hayvanlarının ve astronotların ter ve idrarları da dahil olmak üzere her türlü atık suyu arındırarak tekrar kullanıma hazır hale getiriyor.
NASA, kulağa garip gelse de arındırma sürecinden elde edilen suyun Dünya üstündeki şişelenmiş içme sularından bile daha temiz olduğunu söylüyor.
Hidrojeni de su üretiminde kullanıyorlar.
Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 2010 yılından beri kullanılan bir diğer sistem, istasyon içerisinde her türlü canlı faaliyeti ile üretilen karbondioksiti havadan yakalayıp karbon ve oksijen moleküllerine ayırır.
Elektroliz ile oksijen üretiminden arta kalan hidrojen de bu sisteme girdiğinde, birtakım kimyasal tepkiler daha sonrası su ve metan oluşur. Elde edilen su, istasyonda tekrar kullanılabilir.
Bu süreç sırasında kullanılan hidrojen ölçüsü fazlaca fazla olduğu için, elektroliz ile üretilen hidrojen kimi zaman yetmeyebiliyor. Bu durumlarda Dünya’dan uzay istasyonuna kâfi suyu göndermek hayli maliyetli olacağı için, sıkıştırılmış tüplerde oksijen ve hidrojen gazları muhtaçlık durumuna nazaran gönderilebiliyor.