Güneş’e En Yakın Gezegen Hangisidir?

Don kishot

New member
Evren, yüzsenelerdır insanların sayısız araştırma yapmasına niye olmuştur. Mezopotamya uygarlıkları, Yunanlılar, Mayalar, İnkalar ve Aztekler, bilhassa Güneş Sistemi ile ilgili hayli kıymetli çalışmalara imza atmıştır. Günümüzde, Güneş Sisteminde birbirinden farklı boyutlara ve pozisyonlara sahip sekiz gezegen olduğu kabul edilmektedir.

Güneş’e en yakın dört gezegen olan Merkür, Venüs, Dünya ve Mars, kayalık bir yüzeye sahip oldukları için çoklukla ‘karasal gezegenler’ olarak isimlendirilir. Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün üzere gezegenler ise karasal gezegenlere nazaran fazlaca daha büyük boyutlara sahip olmalarından dolayı ‘Jovian gezegenler’ olarak isimlendirilir. Gelin daima birlikte, bu gezegenlere daha yakından baktığımız ve ‘Güneş’e en yakın gezegen hangisidir?’ üzere soruları cevapladığımız yazımıza geçelim.

Güneş’e en yakın gezegen hangidir?


Merkür
, Güneş’e ortalama uzaklıklar bakımından en yakın gezegendir. Güneş’ten yaklaşık 58 milyon km (0,39 AU) uzaklıkta olan gezegen, buna karşın Güneş Sistemindeki en sıcak gezegen değildir. Bu unvanı Venüs elinde tutmaktadır. Sekiz gezegenden en küçüğü olan Merkür, 2.440 km yarıçapa sahiptir. Ay’dan biraz daha büyük ve Jüpiter’in uydularından biri olan Ganymede’den daha küçüktür.

Atmosferi sıklıkla oksijen, sodyum, hidrojen, helyum ve potasyumdan oluşmaktadır. Gezegenin birinci sefer ne vakit keşfedildiği tam olarak bilinmemekle bir arada, birinci sefer 17. yüzyılda gökbilimciler Galileo Galilei ve Thomas Harriot tarafınca teleskoplar ile gözlemlenmiştir.

Merkür’ün özelliklerini inceleyelim:


  • Güneş’e en yakın gezegendir
  • Güneş Sistemindeki en küçük gezegendir
  • Demir çekirdeğin soğuması niçiniyle her geçen gün küçülüyor
  • Güneş Sistemindeki en çok kratere sahip gezegendir
  • Güneş’in yörüngesinde öteki tüm gezegenlerden daha süratli döner
  • Merkür, ismini Roma ticaret rabbinden almıştır
  • Merkür’de bir gün Dünya’da 59 güne eşittir
  • hiç bir uydusu yoktur
  • Gece ve gündüz içinde muazzam sıcaklık farkları vardır
Güneş Sisteminin en enteresan gezegenlerinden biri olan Merkür, özellikleri ile çok dikkat çekmektedir. Güneş’e en yakın gezegen olmasının yanı sıra, Güneş Sistemi’ndeki en küçük gezegendir. Romalılar, başka gezegenlerden daha süratli hareket ediyormuş üzere göründüğü için, ticaret ve irtibat rableri olan Merkür’ün ismini vermişlerdir. Öbür gezegenlerden hayli daha süratli dönen Merkür’de bir yıl yalnızca 88 Dünya günüdür.

Küçük boyutu, düşük yerçekimi ve Güneş’e yakınlığı niçiniyle, hiç bir uydusu yoktur. pek zayıf atmosferi niçiniyle Merkür’de gündüzleri yüzey sıcaklığı 427 °C’ye ulaşabilirken, geceleri -173 °C’ye kadar düşebilmekedir. Çok yavaş bir biçimde küçülmeye devam eden gezegen, dört milyar yıl öncesine göre yaklaşık 14,48 km daha küçük olduğu varsayım ediliyor. Gökbilimciler bunun, sahip olduğu demir çekirdeğin soğuması niçiniyle gerçekleştiğine inanıyorlar.

Peki Güneş’e en uzak gezegen hangisidir?


Neptün, yaklaşık 4,5 milyar km ile Güneş’e en uzak gezegendir. NASA bilgilerine göre Neptün, Dünya’nın kütlesinin 17 katından fazla ve Dünya’nın hacminin yaklaşık 58 katıdır. Tarihin en kıymetli gökbilimcilerinden olan Galileo Galilei, Neptün’ü bir uzay cismi olarak tanımlayan birinci insanlarda bir tanesiydi, fakat yavaş hareket etmesinden dolayı onun bir yıldız olduğunu düşünmüştü.

Güneş’e olan uzaklığı niçiniyle çıplak gözle görülemeyen Neptün, şimdiye kadar yalnızca Voyager 2 uzay aracı tarafınca görüntülendi. Neptün’ü yaklaşık 4400 km uzaklıktan gözlemleyen uzay aracı, Neptün’ün manyetik alanı, atmosferi ve birkaç uydusu hakkında bilgi topladı. Ayrıyeten, Neptün’ün üzerinde yer alan ve gitgide büyüyen Büyük Karanlık Noktasını da keşfetti.

Güneş Sistemi’ndeki gezegenlerin Güneş’e yakınlığına nazaran sıralaması:


  • Merkür
  • Venüs
  • Dünya
  • Mars
  • Jüpiter
  • Satürn
  • Uranüs
  • Neptün
Yukarıda da belirttiğimiz gibi Merkür, yaklaşık 58 milyon kilometre ile Güneş’e en uzak gezegendir. Bu küçük gezegen, Güneş’e çok yakın olduğu için tüm gezegenler içinde en ince atmosfere sahiptir. Güneş’ten ortalama 108 milyon kilometre uzaklıkta yer alan Venüs, en yakın ikinci gezegendir. Dünya, 149,60 milyon kilometre ile Güneş’e en yakın üçüncü gezegen pozisyonundadır.

Son senelerda birfazlaca çalışmaya bahis olan Mars ise 228 milyon km ile en yakın dördüncü gezegendir. Lakin, Goldilock Bölgesi’nden (Yaşanabilir Bölge) epeyce uzakta olduğu için, Dünya’da olduğu üzere bir hayatın gelişemeyeceği varsayım ediliyor. 778 milyon km ile Güneş’ten en yakın beşinci gezegen olan Jüpiter, dolaylı olarak Dünya da dahil olmak üzere yedi gezegeni asteroitlere karşı bir ölçü müdafaa özelliğine sahiptir. Güneş’ten 1,4 milyar km uzaklıkta yer alan Satürn, en yakın altıncı gezegendir. Çabucak akabinde, 2,9 milyar km ile Uranüs gelmektedir. Güneş’e 2,8 milyar uzaklıkta bulunan Neptün, Güneş Sistemindeki en uzak ve en soğuk gezegendir.

Peki tüm bu ölçümler neye bakılırsa yapılıyor?


Bir gezegen ile Güneş içindeki ortalama arayı tanımlamak için ‘Astronomik Birim’ kullanılır. Bu aralık yaklaşık 150 milyon kilometre olup, yaklaşık 499 ışık saniyesine eşittir (Işığın boşlukta 499 saniyede kat ettiği mesafedir). Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığı ise 1 AB olarak kabul edilmektedir.

Güneş sistemindeki gezegenlerin Güneş’e olan uzaklıkları, izledikleri yörüngelerine ve kütle çekimine bağlı olduğu için daima olarak değişmektedir. Yani, bu aralar ortalamalara bakılırsa belirlenmektedir. Günümüzde bu aralıkların ölçülebilmesi çeşitli teknikler ve matematiksel usuller kullanılmaktadır.
 
Üst