‘Gama Radyasyonu Patlaması’, Tarihte Birinci Defa Gözlemlendi

Don kishot

New member
Son vakit içinderda uzay keşiflerinde peşi sıra birincilere imza atılırken, bugün bunların ortasına bir yenisi daha eklendi. Bilim insanları, en az bir nötron yıldızını içeren yıldızların çarpışması, milimetrelik radyo frekansı dalga uzunlukları aralığında tarihte ilk kez gözlemledi. Çarpışma, bugüne kadar gözlemlenen en enerji dolu ve parlak gama ışını patlamasını görmemizi sağladı.

Söz konusu çarpışmanın ışıkları, Dünya’ya 6 ila 9 milyar yıllık yolculuk kararında ulaştı ve Kasım 2021’de Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi (ALMA) tarafınca yakalandı. Kısa gama ışını patlaması, ALMA ile bu biçimde bir olayı yakalamak üzere yapılan çalışmaların ilk kararı oldu.

Karşınızda GRB 211106A olarak tanımlanan, gözlemlenen ilk gama patlaması:


Gama ışınımu patlamaları, evrende bilinen en kuvvetli patlamalar içinde yer alıyor. Bu patlamalarda sadece 10 saniye arasında Güneş’in 10 milyar yılda yaydığı enerjiden daha fazlasını ortaya çıkarıyor. Yukarıda videosunu gördüğümüz söz konusu patlamalar, bununla birlikte demirden daha ağır elementleri evrene saçar. Öyle ki parmaklarımıza taktığımız altın yüzükler bile aslında bu yıldız felaketinin bir ürünüdür.

Nötron yıldızlarının çarpışması durumunda ortaya çıkan kısa süreli gama ışını patlaması (SGRB), sadece milisaniyeler kadar sürüyor. ötürüsıyla yukarıda gördüğümüz görüntüler, milyarlarca ışık yılı öncesinde kaydettiğimiz birkaç milisaniyelik anı gösteriyor. ALMA öncesindeki tüm milimetrik teleskoplar, uzaktaki bu patlamaları yakalayabilecek hassasiyete sahip değildi.
 
Üst