Don kishot
New member
Muhakkak bir kütle aralığındaki yıldızların yakıtının tükenmesi kararında bu yıldızlar patlayarak gerilerinde artık füzyona uğrayamayan ağır bir çekirdek bırakırlar. Beyaz cüce olarak isimlendirilen ve atmosferlerinde bol bol hidrojen ile helyum bulunan bu kalıntı ise birkaç trilyon yıl boyunca kainatın art plan sıcaklığında yavaş yavaşsoğur.
Şimdiyse gökbilimciler, bu tanıma pek de uymayan iki yeni beyaz cüce keşfettiler. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society’de iki çalışma formunda yayımlanan araştırmaya bakılırsa kolay beyaz cücelerin tersine atmosferlerinde önemli oranda karbon ve oksijen bulunan bu yeni çeşit beyaz cücelerin nasıl meydana geldiği ise hala gizemini koruyor.
Kabul edilen yıldız evrimi anlayışı için önemli bir meydan okuma
Yeni keşfedilen iki beyaz cücenin atmosferinde bulunan karbon ve oksijen aslında yıldızların helyum yakması kararında açığa çıkan küllerdir ki bu da olağan koşullar altında bu iki beyaz cücenin bu süreci fazlaca uzun bir süre evvel atlatmış olması gerektiği manasına gelir. Kül ile kaplı olmasının yanı sıra bu iki yeni tıp beyaz cücenin başka beyaz cücelere kıyasla epeyce daha sıcak ve geniş olması, çekirdeklerinde hala daha helyum yakıyor olabileceklerinin bir işareti olabilir.
Keşfi yapan grubun baş araştırmacısı olan Profesör Klaus Werner, yaptıkları alışılmadık keşfe dair “Normalde, bu yüzey bileşimlerine sahip yıldızların çekirdeklerinde helyum yakmayı bitirmiş olmalarını ve beyaz cüce olma yolunda olmalarını bekleriz” diyor ve keşfettikleri yeni yıldızların, kabul edilen yıldız evrimi anlayışı için önemli bir “meydan okuma” olduğunu belirtiyor.
Yeni tıp beyaz cücelerin nasıl var olmuş olabileceğine dair araştırmacıların bir hipozeti bulunuyor
Nasıl var oldukları çabucak hemen tam olarak anlaşılamasa da araştırmacıların bu garip yıldızların nasıl doğduğuna dair bir hipotezi bulunuyor. Buna göre yakın ikili sistemlerdeki beyaz cüce çiftlerinin birtakım durumlarda çarpışana kadar birbirlerini çekebileceklerini belirten araştırmacılar, her iki beyaz cücenin de kompozisyonunun gerçek olması halinde çarpışma kararında bu yeni tıp beyaz cücelerin oluşmuş olabileceğini tabir ediyor.
Buna dair “Genellikle beyaz cüce birleşmeleri, karbon ve oksijen bakımından varlıklı yıldızların oluşumuna yol açmaz” biçiminde kaydeden çalışmanın baş müellifi Dr. Miller Bertolami; hayli özel kütlelerle oluşturulmuş ikili sistemlerde, karbon ve oksijen açısından güçlü bir beyaz cücenin bozularak helyum açısından varlıklı bir beyaz cücenin üzerine çıkabileceğine, bu durumun sonunda ise bu yıldızların oluşmuş olabileceğine inandıklarını aktarıyor.
bir daha de bu model, yeni yıldızların gözlemlenen tüm özelliklerini açıklamaya yetmiyor. Araştırma grubu, yeni tıp beyaz cücelerin kökenlerinin anlaşılması için daha fazla çalışmaya gereksinim olduğunu söz ediyor.
Öte yandan bu farklı beyaz cüceler, son vakit içinderda araştırmacıları şaşkınlık içerisinde bırakan tek beyaz cüceler de değil. Kısa bir süre evvel yapılan diğer bir araştırmalarda halka sistemli beyaz cüceler, beyaz cüce pulsarlar ve kızıl ötesi ışıkta parlak bir biçimde yanmasına karşın olağan ışıkta gözlemlenemeyen pek değişik bir beyaz cüce keşfedilmişti.
Şimdiyse gökbilimciler, bu tanıma pek de uymayan iki yeni beyaz cüce keşfettiler. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society’de iki çalışma formunda yayımlanan araştırmaya bakılırsa kolay beyaz cücelerin tersine atmosferlerinde önemli oranda karbon ve oksijen bulunan bu yeni çeşit beyaz cücelerin nasıl meydana geldiği ise hala gizemini koruyor.
Kabul edilen yıldız evrimi anlayışı için önemli bir meydan okuma
Yeni keşfedilen iki beyaz cücenin atmosferinde bulunan karbon ve oksijen aslında yıldızların helyum yakması kararında açığa çıkan küllerdir ki bu da olağan koşullar altında bu iki beyaz cücenin bu süreci fazlaca uzun bir süre evvel atlatmış olması gerektiği manasına gelir. Kül ile kaplı olmasının yanı sıra bu iki yeni tıp beyaz cücenin başka beyaz cücelere kıyasla epeyce daha sıcak ve geniş olması, çekirdeklerinde hala daha helyum yakıyor olabileceklerinin bir işareti olabilir.
Keşfi yapan grubun baş araştırmacısı olan Profesör Klaus Werner, yaptıkları alışılmadık keşfe dair “Normalde, bu yüzey bileşimlerine sahip yıldızların çekirdeklerinde helyum yakmayı bitirmiş olmalarını ve beyaz cüce olma yolunda olmalarını bekleriz” diyor ve keşfettikleri yeni yıldızların, kabul edilen yıldız evrimi anlayışı için önemli bir “meydan okuma” olduğunu belirtiyor.
Yeni tıp beyaz cücelerin nasıl var olmuş olabileceğine dair araştırmacıların bir hipozeti bulunuyor
Nasıl var oldukları çabucak hemen tam olarak anlaşılamasa da araştırmacıların bu garip yıldızların nasıl doğduğuna dair bir hipotezi bulunuyor. Buna göre yakın ikili sistemlerdeki beyaz cüce çiftlerinin birtakım durumlarda çarpışana kadar birbirlerini çekebileceklerini belirten araştırmacılar, her iki beyaz cücenin de kompozisyonunun gerçek olması halinde çarpışma kararında bu yeni tıp beyaz cücelerin oluşmuş olabileceğini tabir ediyor.
Buna dair “Genellikle beyaz cüce birleşmeleri, karbon ve oksijen bakımından varlıklı yıldızların oluşumuna yol açmaz” biçiminde kaydeden çalışmanın baş müellifi Dr. Miller Bertolami; hayli özel kütlelerle oluşturulmuş ikili sistemlerde, karbon ve oksijen açısından güçlü bir beyaz cücenin bozularak helyum açısından varlıklı bir beyaz cücenin üzerine çıkabileceğine, bu durumun sonunda ise bu yıldızların oluşmuş olabileceğine inandıklarını aktarıyor.
bir daha de bu model, yeni yıldızların gözlemlenen tüm özelliklerini açıklamaya yetmiyor. Araştırma grubu, yeni tıp beyaz cücelerin kökenlerinin anlaşılması için daha fazla çalışmaya gereksinim olduğunu söz ediyor.
Öte yandan bu farklı beyaz cüceler, son vakit içinderda araştırmacıları şaşkınlık içerisinde bırakan tek beyaz cüceler de değil. Kısa bir süre evvel yapılan diğer bir araştırmalarda halka sistemli beyaz cüceler, beyaz cüce pulsarlar ve kızıl ötesi ışıkta parlak bir biçimde yanmasına karşın olağan ışıkta gözlemlenemeyen pek değişik bir beyaz cüce keşfedilmişti.