Dünya Tarihine Geçen En Büyük Gök Taşı Çarpmaları

[Don kishot]

Dünyamız, günümüze kadar pek fazla felaketleri atlatmış. Her ne kadar şu an karşılaşmasak bile geçmişe baktığımızda dünya tarihine geçen meteor çarpmaları ile karşı karşıya kalmışız ve kimi birtakım ucuz yırtmışız diyebiliriz. Aslında biz görmesek bile, bilim beşerlerine bakılırsa dünyamıza her gün binlerce gök taşı kesimi düşüyor. Fakat bu kesimler pek küçük olduğu için, atmosferi geçer geçmez toz haline dönüşüyorlar. Fakat şüphesiz, her gök taşı için bu biçimde bir durum olmuyor.

En büyük gök taşı çarpmaları, dünya tarihinde çok değerli bir yer edinmiş olup, birçok gök taşının gizemi hala çözülememiş durumda. Bu göktaşlarının içinde öyleleri var ki, düştüğü alanda tam 300 kilometre büyüklüğünde devasa bir krater oluşturmayı başarmış. Dilerseniz lafı hiç uzatmadan, dünya tarihine geçen meteor çarpmaları ve en büyük kraterler listemize geçelim.

Dünya’da kaydedilmiş en büyük gök taşı çarpmaları:

Barringer Krateri
Bosumtwi Gölü
Mistastin Gölü
Gosses Bluff Krateri
Saf Su Gölleri
Tunguska Gök taşı
Quebec Gölü Gözü
Sudbury Krateri
Chicxulub Krateri
Vredefort Krateri


Saatte 45 bin kilometre sürat: Barringer Krateri

• Tarih: 50 bin yıl önce
• Çap: 1.1 kilometre
• Konum: Kuzey Çölü

Bundan tam 50 bin yıl evvel, Kuzey Çölü’ne 50 metre boyunca bir gök taşı düştü. Büyük Kanyon, bunun kararında tam 1.186 metre çapında ve 180 metre derinliğinde bir darbe aldı. Yapılan araştırmalara göre, gök taşının bu biçimde bir darbe vurabilmesi için saatte 45 bin kilometreden daha yüksek bir süratte düşüyor olması gerek. O denli ki, Kuzey Çölü’nde yaşanan bu patlamanın günü Hiroşima’da yapılan atom bombasının gücünden 150 kat daha fazlaydı.

Bir ruhu olduğuna inanılan krater: Bosumtwi Gölü

• Tarih: 1.1 milyon yıl önce
• Çap: 10 kilometre
• Konum: Gana

Afrika kıtasının batısında bulunan Gana’nın güneydoğusunda bulunan Bosumtwi Gölü, çok eşsiz bir görünüme sahip az göllerden bir tanesi. Bundan tam bir milyon yılı geçkin bir süre evvel, Bosumtvi’ye düşen bir gök taşı daha sonrasında, burada bir rezervuar oluşmuştur. Bu gök taşı, 10 kilometrelik bir çap oluşturarak pek büyük Bosumtwi Gölünün meydana gelmesini sağlamıştır. Gana’nın yerli Ashanti kabilesi, gölün ruhuna ibadet eden kabilelerden bir tanesi. Bu kabile, Bosumtvi’nin suyunu kirletmemek ve ilah Bosumtvi’yi kızdırmamak için sulara rastgele bir metal obje ile dokundurtmazlar.

Oval ve bir adaya sahip göl: Mistastin Gölü

• Tarih: 36 milyon yıl önce
• Çap: 28 kilometre
• Konum: Kanada

Mistastin, Kanada’da bulunan Labrador yakınlarındaki bir göl olmakla bir arada yaklaşık 36 milyon yaşında. Düşen gök taşı daha sonrasında 28 kilometrelik bir alana sahip olan bu göl, gök taşı çarpması kararı çok geniş ve kavisli bir kratere sahip. Gölün tam ortasında ise, kayanın yükselmesi kararında oluşan küçük bir ada bulunuyor.

22.000 mega tonluk bir TNT ile birebir güce sahip: Gosses Bluff Krateri

• Tarih: 142 milyon yıl önce
• Çap: 22-24 kilometre arası
• Konum: Avustralya

Dünya’ya 40 bin kilometre süratle çarpan bir gök taşı yardımıyla, bir Avustralya kıtasında 22-24 kilometre arası çapında bir boşluk oluşmuş. Bu gök cisminin ortaya çıkardığı Gosses Bluff kraterinin derinliği ortalama 5-6 kilometre derinliğinde. Gök cismi, günümüzden yaklaşık 142 milyon yıl evvel Avusturya’nın kıtasına düşmüş olup, çarpmanın gücü o kadar yüksek ki, 22.000 mega tonluk bir TNT ile eşit güce sahip.

İkiye bölünüp, iki krater birden oluşturmuş: Saf Su Gölleri

• Tarih: 290 milyon yıl önce
• Çap: 16-36 kilometre
• Konum: Kanada

Kanada’da bulunan Hudson Körfezi’nin doğusunda iki göl bulunuyor. Bu göller, bundan tam 290 milyon yıl evvel atmosferimize giren bir gök taşının ikiye bölünmesi kararında iki farklı bölgeye düşmesi ile bir arada oluşmuştur. Atmosfere girdikten daha sonra ikiye bölünen gök taşı, birbirlerine yakın uzaklıkta iki adet krater meydana getirmiş. Bu kraterlerden bir tanesi 16 kilometrelik bir çapa sahip olurken, başkası ise 36 kilometrelik bir çapa sahip.

ışınım hastalıkları meydana getirdi: Tunguska Gök taşı

• Tarih: 114 yıl önce
• Çap: 5-24 kilometre
• Konum: Sibirya

1908 yılında, günümüzde hala gizemi çözülemeyen bir patlama meydana geldi. Tunguska köyünün yakınına düşen bir gök taşı, Tayga’nın 2.000 kilometrekareden daha fazla bir alanını yerle bir etmeyi başardı. Hatta, patlamanın dalgası İngiltere’ye kadar ulaştı ve patlama esnasında meydana gelen ışınım yardımıyla alana yakın olan kimi insanlarda ışınım hastalığına rastlandı.

100 kilometreden daha büyük Manikugan krateri: Quebec Gölü Gözü

• Tarih: 215 milyon yıl önce
• Çap: 100 kilometre
• Konum: Kanada

1908 yılından daha sonra, 212 milyon yıl daha ileriye gidelim. 215 milyon yıl evvel Kanada’ya düşen bir gök taşı, düştüğü alanda neredeyse 100 kilometreden daha büyük bir krater bıraktı. Gök taşının bıraktığı kratere Manikugan adı verildi ve günümüzde Kanada’daki en büyük rezervuara konut sahipliği yapmaya devam ediyor. Bu gölün oluşmasını sağlayan gök taşı, 5 kilometrelik bir çapa sahipti.

65 kilometre uzunluğa sahip: Sudbury Krateri

• Tarih: 1849 milyon yıl önce
• Çap: 130 kilometre
• Konum: Kanada

Tarihte meydana gelen en büyük krater oluşumlarına, siz de fark edeceksiniz ki Kanada mesken sahipliği yapıyor. Güya Dünya’ya düşen gök taşları, özel olarak Kanada’yı hedefliyormuşcasına daima emsal noktalara gök taşı düşmüştür. Bundan 2 milyar yıla yakın bir müddet önce, Kanada’da efsanevi boyutlara sahip bir krater oluştu. 25 kilometre genişliğinde, 65 kilometre uzunluğunda ve 14 kilometre derinliğinde olan Sudbury krateri, düşen gök taşı kararı büyük bir ilgi topladı. Kanada’da bulunan madencilik şirketleri, kratere düşen gök taşını kazdılar. Krater üzerinden çıkan element, toplam dünya üretiminin neredeyse yüzde 10’luk bir kısmını oluşturuyordu.

Tsunami ve iklim değişikliklerine yol açtı: Chicxulub Krateri

• Tarih: 66 milyon yıl önce
• Çap: 150 kilometre
• Konum: Meksika

Bundan 66 milyon yıl evvel Meksika’nın Yucatan Yarımadası’na düşen bir gök taşı, düşmesiyle birlikte Meksika üzerinde pek büyük bir iz bırakmıştır. Bu gök taşı daha sonrasında Chicxulub Krateri ortaya çıktı ve bu krater lakin 1978 yılında kullanıma açıldı. Dünyamıza 65 milyon yıl evvel düşen bu asteroit, o kadar kuvvetli bir patlamaya yol açtı ki bir tsunaminin oluşmasını sağladı ve bir dizi iklim değişikliklerine de yol açtı. birebir vakitte, Dünya geneli tektonik ve volkanik aktiviteleri de kışkırtmış olddu. 150 kilometrelik çap boyutuna sahip Yucatan gök taşından daha sonrasında dinazorların kuşağının tükendiği de söyleniyor.

300 kilometrelik efsanevi krater: Vredefort Krateri

• Tarih: 2023 milyon yıl önce
• Çap: 160-300 kilometre arası
• Konum: Güney Afrika

Gelelim Dünya genelindeki en büyük gök taşı hadisesine. Güney Afrika’da bulunan Vredefort Krateri, 160 ile 300 kilometre içinde değişen bir çapa sahip. Devasa büyüklükteki bu krater o kadar büyük ki, içine kocaman bir kent sığıyor.

Vredefort Krateri’ni oluşturan devasa gök taşı bundan 2 milyar yıl evvel Dünya’ya çarptı. Fakat Dünya’nın biyosferi, sadece bebeklik periyodunda olması niçiniyle Dünya büyük bir hasar almadı. Lakin olağan olarak bu gök taşı gezegenin astronomik özelliklerini büyük oranda etkiledi ve iklim haritasında global değişikliklere niye oldu.

Sizler için dünya tarihine geçmiş en büyük gök taşı çarpmaları ve en büyük kraterleri bir ortaya getirdik. Listemize genel olarak baktığımızda, en büyük krater bu vakte kadar Güney Afrika’da oluşmuş ve milyonlarca yıl evvel düşen gök taşlarının birçok Kanada’yı amaç almış üzere görünüyor. Dünyamıza yakın vakitte bu kadar kuvvetli gök taşı düşmedi. şüphesiz, insan nüfusu bu kadar artmışken bu biçim gök taşlarının düşmesini asla istemeyiz. Listedeki kraterlerden hangisi daha hayli dikkatinizi çekti? Bizimle paylaşmayı unutmayın.