Don kishot
New member
Son yapılan araştırmalar ortasında yaşadığımız mavi gezegen Dünya’nın yaklaşık 4,54 milyar yıl yaşında olduğunu ortaya koyuyor. Çağdaş beşere ilişkin en eski kalıntılar ise yaklaşık 300 bin yıl yaşında. Yani Dünya’ya nazaran hayli genç sayılırız lakin bir daha de uzun vakittir buralardayız. İnsanlık gelişip de bilimsel çalışmalar yaptığından beri evimiz olan Dünya’yı biraz daha yakından tanımaya ve anlamaya başladık.
İçinde yaşadığımız Dünya hakkında bir hayli temel bilgiye sahibiz. Lakin bir daha de hala ayak basılmamış yerleri, keşfedilmemiş noktaları ve açıklanamayan sırları olduğu aşikar. Dünya hakkında bilinen kimi bilgiler epey karmaşık teknik ayrıntılardan oluşuyor ve kabul edelim her insanın de ilgisini çekmiyor. Gelin karmaşık bilgileri bir kenara bırakalım ve husus hakkında hiç bir bilgisi olmayanların bile anlayabileceği biçimde Dünya hakkındaki birtakım enteresan bilgilere yakından bakalım.
Dünya hakkında değişik bilgiler:
Dünya var ise tektonik plakalar yardımıyla var
Dünya’yı oluşturan birkaç temel element vardır
Dünya atmosferi yaklaşık 10 bin kilometre uzunluğundadır
Dünyamız koca bir mıknatıs gibi
Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü tam olarak 24 saat sürmez
Bir yıl 365 gün değildir
Dünya’nın Ay haricinde ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydusu daha vardır
Dünya var ise tektonik plakalar yardımıyla var:
Güneş Sistemi’nde levha tektoniğine sahip olduğu bilinen tek gezegen Dünya’dır. Gezegenin dış kabuğu, tektonik plakalar ismini verdiğimiz bölgelere ayrılmıştır. Bu plakalar iç kısımda bulunan magmanın üzerinde yüzmektedirler. Birbirlerine karşı hareket eden tektonik plakalar çarpıştığı vakit biri, ötekinin altında girerek taze kabuk oluşmasını sağlar.
Tektonik plaka hareketleri sarsıntılara, volkanik patlamalara, dağların ve zirvelerin oluşumuna, okyanus altlarında hendek oluşumuna ve tektonik yüzey yenilenmesine yol açar. Bu hareketler beraberinde mikroskobik bitkilerin öldüğü vakit okyanus tabanına çökmesini sağlayarak karbon döngüsünü besler.
Karbon döngüsü Dünyamız ve ortasında yaşayan biz beşerler ile başka canlılar için son derece kıymetlidir. Karbon kalıntılarının Dünya ortasında dönüşüm yaşaması yardımıyla Venüs gezegeninde görülen sera tesiri oluşmaz. Yani Dünya’daki tektonik hareketler kararı karbon dönüşümü yaşanmasaydı güzelim gezegen alev alev yanan bir küre olarak uzay boşluğunda bomboş dururdu.
Dünya’yı oluşturan birkaç temel element vardır:
Dünya gezegenini elimize alabileceğimiz bir elma üzere düşünüp, bıçakla doğrayıp incelediğimiz vakit karşımıza dört temel element çıkıyor. Bunlar demir, oksijen, silikon ve magnezyum. elbet daha bir fazlaca bileşik var lakin bu elementler en ağır olanlar.
Dünyamızın %32.1’i demir, %30.1’i oksijen, %15.1’i silikon, %13.9’u ise magnezyumdan oluşuyor. Dünyanın merkezine yani çekirdeğe indiğimiz vakit karşılaştığımız demir oranı %88’e, oksijen oranı ise %47’ye kadar çıkabiliyor.
Dünya atmosferi yaklaşık 10 bin kilometre uzunluğundadır:
Evrenin sonsuzluk kavramı insan aklının alabileceğinden epey daha karmaşık bir sorun olabileceği için bazı uzaklık kavramları bize oldukça şaşırtan gelebilir. Ancak koskoca cihanı düşündüğümüz vakit gezegenimizin atmosferinin 10 bin kilometre olması küçücük bir ayrıntıdır.
Dünya atmosferi birinci 50 kilometrede en kalın katmana sahip olsa da genel uzunluk yaklaşık 10 bin kilometredir. Troposfer, Stratosfer, Mezosfer, Termosfer ve Ekzosfer olarak isimlendirilen beş ana katmandan oluşan Dünya atmosferindeki hava basıncı ve yoğunluk yüzeyden uzaklaştıkça azalmaktadır.
elbet 10 bin kilometre boyunca birebir yoğunluktan kelam etmek mümkün değil. Atmosferin en ağır olduğu katman, yüzeyden daha sonraki 11 kilometredir. Bu yoğunluk giderek azalır ve son katman olan Ekzosfer’de uzay boşluğuyla birleşerek yok olur sarfiyat. Ekzosfer, atmosferin genelinden farklı olarak gaz üzere davranmaz. Bu katman özgür hareket eden parçacıklardan oluşur ve bu parçacıklar sık sık uzay boşluğuna kaçar.
Dünyamız koca bir mıknatıs üzere:
Dünyanın iç noktasında eriyik biçimde bulunan bir dış çekirdek vardır. Bu dış çekirdek daima konveksiyonel hareketler stantlar. Bu hareketler kararı manyetosfer olarak isimlendirilen bir manyetik alan oluşur. Etkisi yüzeyden binlerce kilometre uzağa ulaşan manyetik alan niçiniyle dünyamızı koca bir mıknatıs üzere düşünmek mümkün.
elbet bu manyetik alana sahip Dünyamızı alıp bir buzdolabına yapıştıramıyoruz. Pekala ne işe yarıyor derseniz, Güneş’e bakmanızı tavsiye ederiz. Isı ve ışık vererek hayatın temelini oluşturan Güneş aslında çok ağır bir ışınım içerir. Manyetosfer yardımıyla Güneş ışınları ile Dünyamıza girmeye çalışan bu ışınım itilir ve gezegeni teğet geçerek uzay boşluğuna yollanır.
Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü tam olarak 24 saat sürmez:
Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü 24 saat sürer ve bu mühlet biz beşerler tarafınca gün olarak isimlendirilir. Nitekim o denli mi? Aslında Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü tam olarak 23 saat 56 dakika 4 saniye sürer ve bu müddet gökbilimciler tarafınca Yıldız Günü olarak isimlendirilir.
İyi de her gün oluşan bu 4 dakikalık kayıp niçiniyle vakit ortasında tüm gündüz – gece döngüsünün tepetaklak olması gerekmez mi? Hayır zira Güneş Günü olarak isimlendirilen farklı bir döngü daha var. Dünya hem de Güneş’in etrafında döner ve Güneş de yaklaşık 1 derece hareket eder. Bu küçük hareket yardımıyla günlük oluşan kayıp üzere görülen vakit mühleti tolere edilir ve bildiğimiz gün sistemi tıkır tıkır işlemeye devam eder.
Bir yıl 365 gün değildir:
Yıl dediğimiz kavram, Dünya’nın Güneş etrafında tam bir cins dönmesi kararı oluşan müddettir. Bu müddet bilinenin bilakis 365 gün değil, 365.2564 gündür. Bu küçük üzere görünen ondalık gün farkını artık yıl uygulaması ile kapatıyoruz. Her dört yılda bir Şubat ayının bir gün daha uzun sürmesinin sebebi budur. Yani Dünya aslında düşündüğümüzden epeyce daha karmaşık hareketlere sahip lakin biz bu hareketleri muhakkak kalıplara sokmak için elimizden geleni yapıyoruz.
Dünya’nın Ay haricinde ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydusu daha vardır:
Ay, Dünyamızın uydusudur. Bu en bilinen temel bilgiler içindedır. Fakat Dünya’nın ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydu daha vardır. Yakın Dünya Objeleri olarak isimlendirilen büyük bir asteroid kümesinin bir kesimi olan 3753 Cruithne ve 2002 AA29, Dünya ile ortak bir yörüngeye kilitlenmişlerdir.
3753 Cruithne isimli asteroidin çapı yaklaşık 5 kilometredir ve Dünya’nın ikinci ayı olarak isimlendirilir. Aslında tam olarak Dünya yörüngesinde değildir. Sırf Dünya ile senkronize bir yörüngeye sahiptir. Bu açıdan gezegenimizi takip ediyor üzere görünür fakat kendisi Güneş’in etrafında oluşturduğu farklı bir yol izlemektedir. bir daha de kendisine Dünya’nın ikinci ayı unvanını alacak kadar senkronize bir yörünge izlediğini söylemek mümkün.
Yüzbinlerce yıldır üstünde yaşadığımız mavi gezegen Dünya hakkında az bilinen birtakım bilgilerden bahsederek bu bilgileri her insanın anlayacağı formda deklare ettik. şüphesiz tüm bu bilgiler bir fazlaca teknik ayrıntıya sahiptir. Bahis hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
İçinde yaşadığımız Dünya hakkında bir hayli temel bilgiye sahibiz. Lakin bir daha de hala ayak basılmamış yerleri, keşfedilmemiş noktaları ve açıklanamayan sırları olduğu aşikar. Dünya hakkında bilinen kimi bilgiler epey karmaşık teknik ayrıntılardan oluşuyor ve kabul edelim her insanın de ilgisini çekmiyor. Gelin karmaşık bilgileri bir kenara bırakalım ve husus hakkında hiç bir bilgisi olmayanların bile anlayabileceği biçimde Dünya hakkındaki birtakım enteresan bilgilere yakından bakalım.
Dünya hakkında değişik bilgiler:
Dünya var ise tektonik plakalar yardımıyla var
Dünya’yı oluşturan birkaç temel element vardır
Dünya atmosferi yaklaşık 10 bin kilometre uzunluğundadır
Dünyamız koca bir mıknatıs gibi
Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü tam olarak 24 saat sürmez
Bir yıl 365 gün değildir
Dünya’nın Ay haricinde ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydusu daha vardır
Dünya var ise tektonik plakalar yardımıyla var:
Güneş Sistemi’nde levha tektoniğine sahip olduğu bilinen tek gezegen Dünya’dır. Gezegenin dış kabuğu, tektonik plakalar ismini verdiğimiz bölgelere ayrılmıştır. Bu plakalar iç kısımda bulunan magmanın üzerinde yüzmektedirler. Birbirlerine karşı hareket eden tektonik plakalar çarpıştığı vakit biri, ötekinin altında girerek taze kabuk oluşmasını sağlar.
Tektonik plaka hareketleri sarsıntılara, volkanik patlamalara, dağların ve zirvelerin oluşumuna, okyanus altlarında hendek oluşumuna ve tektonik yüzey yenilenmesine yol açar. Bu hareketler beraberinde mikroskobik bitkilerin öldüğü vakit okyanus tabanına çökmesini sağlayarak karbon döngüsünü besler.
Karbon döngüsü Dünyamız ve ortasında yaşayan biz beşerler ile başka canlılar için son derece kıymetlidir. Karbon kalıntılarının Dünya ortasında dönüşüm yaşaması yardımıyla Venüs gezegeninde görülen sera tesiri oluşmaz. Yani Dünya’daki tektonik hareketler kararı karbon dönüşümü yaşanmasaydı güzelim gezegen alev alev yanan bir küre olarak uzay boşluğunda bomboş dururdu.
Dünya’yı oluşturan birkaç temel element vardır:
Dünya gezegenini elimize alabileceğimiz bir elma üzere düşünüp, bıçakla doğrayıp incelediğimiz vakit karşımıza dört temel element çıkıyor. Bunlar demir, oksijen, silikon ve magnezyum. elbet daha bir fazlaca bileşik var lakin bu elementler en ağır olanlar.
Dünyamızın %32.1’i demir, %30.1’i oksijen, %15.1’i silikon, %13.9’u ise magnezyumdan oluşuyor. Dünyanın merkezine yani çekirdeğe indiğimiz vakit karşılaştığımız demir oranı %88’e, oksijen oranı ise %47’ye kadar çıkabiliyor.
Dünya atmosferi yaklaşık 10 bin kilometre uzunluğundadır:
Evrenin sonsuzluk kavramı insan aklının alabileceğinden epey daha karmaşık bir sorun olabileceği için bazı uzaklık kavramları bize oldukça şaşırtan gelebilir. Ancak koskoca cihanı düşündüğümüz vakit gezegenimizin atmosferinin 10 bin kilometre olması küçücük bir ayrıntıdır.
Dünya atmosferi birinci 50 kilometrede en kalın katmana sahip olsa da genel uzunluk yaklaşık 10 bin kilometredir. Troposfer, Stratosfer, Mezosfer, Termosfer ve Ekzosfer olarak isimlendirilen beş ana katmandan oluşan Dünya atmosferindeki hava basıncı ve yoğunluk yüzeyden uzaklaştıkça azalmaktadır.
elbet 10 bin kilometre boyunca birebir yoğunluktan kelam etmek mümkün değil. Atmosferin en ağır olduğu katman, yüzeyden daha sonraki 11 kilometredir. Bu yoğunluk giderek azalır ve son katman olan Ekzosfer’de uzay boşluğuyla birleşerek yok olur sarfiyat. Ekzosfer, atmosferin genelinden farklı olarak gaz üzere davranmaz. Bu katman özgür hareket eden parçacıklardan oluşur ve bu parçacıklar sık sık uzay boşluğuna kaçar.
Dünyamız koca bir mıknatıs üzere:
Dünyanın iç noktasında eriyik biçimde bulunan bir dış çekirdek vardır. Bu dış çekirdek daima konveksiyonel hareketler stantlar. Bu hareketler kararı manyetosfer olarak isimlendirilen bir manyetik alan oluşur. Etkisi yüzeyden binlerce kilometre uzağa ulaşan manyetik alan niçiniyle dünyamızı koca bir mıknatıs üzere düşünmek mümkün.
elbet bu manyetik alana sahip Dünyamızı alıp bir buzdolabına yapıştıramıyoruz. Pekala ne işe yarıyor derseniz, Güneş’e bakmanızı tavsiye ederiz. Isı ve ışık vererek hayatın temelini oluşturan Güneş aslında çok ağır bir ışınım içerir. Manyetosfer yardımıyla Güneş ışınları ile Dünyamıza girmeye çalışan bu ışınım itilir ve gezegeni teğet geçerek uzay boşluğuna yollanır.
Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü tam olarak 24 saat sürmez:
Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü 24 saat sürer ve bu mühlet biz beşerler tarafınca gün olarak isimlendirilir. Nitekim o denli mi? Aslında Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü tam olarak 23 saat 56 dakika 4 saniye sürer ve bu müddet gökbilimciler tarafınca Yıldız Günü olarak isimlendirilir.
İyi de her gün oluşan bu 4 dakikalık kayıp niçiniyle vakit ortasında tüm gündüz – gece döngüsünün tepetaklak olması gerekmez mi? Hayır zira Güneş Günü olarak isimlendirilen farklı bir döngü daha var. Dünya hem de Güneş’in etrafında döner ve Güneş de yaklaşık 1 derece hareket eder. Bu küçük hareket yardımıyla günlük oluşan kayıp üzere görülen vakit mühleti tolere edilir ve bildiğimiz gün sistemi tıkır tıkır işlemeye devam eder.
Bir yıl 365 gün değildir:
Yıl dediğimiz kavram, Dünya’nın Güneş etrafında tam bir cins dönmesi kararı oluşan müddettir. Bu müddet bilinenin bilakis 365 gün değil, 365.2564 gündür. Bu küçük üzere görünen ondalık gün farkını artık yıl uygulaması ile kapatıyoruz. Her dört yılda bir Şubat ayının bir gün daha uzun sürmesinin sebebi budur. Yani Dünya aslında düşündüğümüzden epeyce daha karmaşık hareketlere sahip lakin biz bu hareketleri muhakkak kalıplara sokmak için elimizden geleni yapıyoruz.
Dünya’nın Ay haricinde ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydusu daha vardır:
Ay, Dünyamızın uydusudur. Bu en bilinen temel bilgiler içindedır. Fakat Dünya’nın ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydu daha vardır. Yakın Dünya Objeleri olarak isimlendirilen büyük bir asteroid kümesinin bir kesimi olan 3753 Cruithne ve 2002 AA29, Dünya ile ortak bir yörüngeye kilitlenmişlerdir.
3753 Cruithne isimli asteroidin çapı yaklaşık 5 kilometredir ve Dünya’nın ikinci ayı olarak isimlendirilir. Aslında tam olarak Dünya yörüngesinde değildir. Sırf Dünya ile senkronize bir yörüngeye sahiptir. Bu açıdan gezegenimizi takip ediyor üzere görünür fakat kendisi Güneş’in etrafında oluşturduğu farklı bir yol izlemektedir. bir daha de kendisine Dünya’nın ikinci ayı unvanını alacak kadar senkronize bir yörünge izlediğini söylemek mümkün.
Yüzbinlerce yıldır üstünde yaşadığımız mavi gezegen Dünya hakkında az bilinen birtakım bilgilerden bahsederek bu bilgileri her insanın anlayacağı formda deklare ettik. şüphesiz tüm bu bilgiler bir fazlaca teknik ayrıntıya sahiptir. Bahis hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.